Er zijn tal van klusjes die dagelijks of wekelijks moeten gebeuren in huis; van opruimen en poetsen tot de was. En van het verzorgen van eventuele huisdieren tot het doen van de boodschappen en koken. Het is goed om je kind(eren) hier van jongs af aan bij te betrekken en ze verantwoordelijkheid te geven voor bepaalde taakjes of klusjes in huis. Waarom dit zo is en welke karweitjes passend zijn voor de leeftijdsfase van je kind? Dat lees je in dit artikel!

Waarom is het belangrijk je kind klusjes te laten doen?

Allereerst is het natuurlijk fijn voor jou als ouder als je kinderen meehelpen in het huishouden. Doordat je de taken kunt verdelen, heb je het minder druk en houd je meer tijd over voor quality time met elkaar. Naast dat het makkelijk en fijn is als de kinderen een aantal huishoudelijke taakjes uitvoeren, is het ook nog eens zo dat dit op verschillende manieren kan bijdragen aan de ontwikkeling van je kind:

• Je kind leert omgaan met verantwoordelijkheden
  Door eigen taken te hebben, wordt het verantwoordelijkheidsgevoel van je kind gestimuleerd. De meeste kinderen (jong en oud) vinden het leuk als ze bepaalde verantwoordelijkheden mogen dragen. En het is leerzaam voor je kind als het kan ervaren hoe het met deze verantwoordelijkheden om kan gaan. Wat betekent het als je je taakjes laat liggen tot het laatste moment? Wat zijn de consequenties als je je er snel vanaf maakt of als je je taak niet uitvoert?

• Het probleemoplossend vermogen wordt gestimuleerd
  Door je kinderen een bepaalde taak te geven en daarbij ook de ruimte om zelf te ontdekken hoe het deze taak het beste kan aanpakken, laat je je kind een beroep doen op z’n probleemoplossend vermogen. Een belangrijke vaardigheid voor later!

• Het zelfvertrouwen wordt gestimuleerd
  Kinderen die bijdragen aan het huishouden, krijgen daar vaak meer zelfvertrouwen door. Allereerst omdat jij hen die taken toevertrouwt, wat een teken is van jouw vertrouwen in je kind. Maar ook doordat je kind kleine succeservaringen kan opdoen, een bijdrage kan leveren aan een groter geheel en daar (als het goed is) ook complimentjes voor krijgt.  Meer over het stimuleren van het zelfvertrouwen van je kind lees je in het artikel ‘7x Zo stimuleer je het gevoel van zelfvertrouwen bij je kind.’

• Het vermogen om samen te werken verbetert
  Als je met elkaar in een huis leeft, is het wel zo prettig als je dat huis samen leefbaar houdt. Dit is een norm die de meeste ouders aan hun kind zullen willen meegeven. Door je kind van jongs af aan taakjes te geven, kan je kind ervaren hoe fijn het voelt om dit samen te doen. Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat kinderen die tijdens hun jeugd eigen taken hebben gehad in het huishouden in hun latere leven beter kunnen samenwerken.

• Het draagt bij aan de zelfstandigheidsontwikkeling van je kind
  Wanneer je kind van jongs af aan allerlei taakjes en klusjes gedaan heeft in huis, is je kind waarschijnlijk een stuk zelfstandiger als het straks op zichzelf gaat wonen. Het heeft dan bijvoorbeeld al geleerd hoe je moet poetsen, koken of wassen. Ook is het uitvoeren van dit soort taakjes dan waarschijnlijk al zo’n gewoonte geworden, dat je met een gerust hart op bezoek kunt gaan in het studentenhuis. Meer over de zelfstandigheidsontwikkeling van kinderen lees je in het artikel ‘Stimuleer de zelfstandigheid van je kind – 10 tips’.

Welke taken en klusjes zijn geschikt voor welke leeftijd van je kind?

‘Jong geleerd, is oud gedaan’, zo luidt het spreekwoord. En dat gaat zeker ook op voor het helpen in het huishouden. Volgens opvoedkundigen kun je kinderen vanaf 18 maanden al bepaalde taakjes geven in huis. En dat begint natuurlijk niet met stofzuigen of het uitruimen van de vaatwasmachine 😉  Maar zelfs voor de allerkleinsten zijn er al klusjes waar ze je bij kunnen helpen. Hieronder een overzicht van geschikte taakjes en klusjes in huis voor elke leeftijdsfase.

Taakjes en klusjes voor peuters/kleuters

Zoals gezegd kunnen ook de allerkleinsten prima helpen bij bepaalde taakjes in huis. Hoe jonger je kindje is, hoe meer je de dingen nog samendoet natuurlijk. Meer informatie over het betrekken van peuters/ kleuters bij huishoudelijke taakjes vind je in het artikel ‘Welke taakjes en klusjes in huis passen bij kinderen van 3 tot 5 jaar?’

Taakjes en klusjes voor kinderen van 6-8 jaar

Waar een jong kind nog veel begeleiding nodig heeft bij het doen van kleine taakjes in huis, kunnen schoolgaande kinderen al veel zelfstandig. Op deze leeftijd is het dus goed om je kind te stimuleren een aantal vaste dagelijkse taakjes te doen. Experts adviseren om te kiezen voor taakjes die dagelijks terugkomen, omdat je kind daarmee het makkelijkst een gewoonte aanleert. En dat scheelt jou als ouder weer een hoop verzoekjes, reminders en/of discussies 😉  Als je kind eenmaal gewend is aan bepaalde klusjes, kun je eventueel nieuwe taakjes en verantwoordelijkheden toevoegen.

Welke klusjes geschikt zijn voor kinderen in de basisschoolleeftijd? Kinderen in deze leeftijdsfase zijn niet alleen iets zelfstandiger, maar ook wat groter en sterker. Ze kunnen makkelijker bij dingen (het aanrecht, keukenkastjes), ze kunnen meer tillen en het risico op schade aan je servies of verwondingen is ook wat lager! Dat betekent dat je taakjes als het dekken en afruimen van de tafel en het in –en uitruimen van de vaatwasser met een gerust hart aan je kind zou moeten kunnen overlaten. Ook kunnen kinderen op deze leeftijd wat zwaarder fysiek werk aan zoals stofzuigen of het vegen van de stoep, het harken van bladeren in de tuin. Bij goed weer vinden veel kinderen het sowieso leuk om te mogen helpen in de tuin. In de zomer kan het (helpen met) poetsen van de auto ook een leuk klusje zijn!

Taakjes en klusjes voor kinderen van 9-11 jaar

Wanneer je kind langzaam een tiener wordt, kunnen de klusjes in huis wat uitdagender worden gemaakt. De klusjes kunnen bijvoorbeeld wat ingewikkelder zijn om uit te voeren of uit meerdere stappen bestaan. In dit laatste geval wordt er meer beroep gedaan op de planningsvaardigheden van je kind. Als je kind dat nodig heeft, kun je ‘m daar in het begin bij begeleiden.

Op deze leeftijd vinden de meeste kinderen het ook leuk om meer verantwoordelijkheid te krijgen. Houd daar rekening mee in het kiezen van de (nieuwe) taakjes die je je kind wil geven, want dat komt de motivatie van je kind waarschijnlijk ten goede. Naarmate je kind ouder wordt, is het namelijk ook goed mogelijk dat je wat meer tegengas gaat krijgen. Wat dan kan helpen, is te zoeken naar klusjes die je kind ‘leuk’ vindt. Tussen aanhalingstekens natuurlijk, want klusjes zijn voor de gemiddelde tiener natuurlijk eigenlijk per definitie al niet leuk om te doen. Maar als je je kind de keuze geeft uit een aantal klusjes die moeten gebeuren, kan het in elk geval kiezen voor de meest leuke/de minst vervelende.

Taakjes en klusjes voor pubers

Als je kind eenmaal op de middelbare school zit, zouden ze in principe vrijwel alle huishoudelijke taken moeten kunnen uitvoeren. Mits je ze aanleert natuurlijk! Dat vraagt om wat begeleiding en oefening. Maar gelukkig heeft je puber een aantal jaren de tijd voor hij/zij het huis uit gaat en alle taken echt volledig zelfstandig zou moeten kunnen uitvoeren. Meer weten? Lees dan ook eens de artikels ‘Stimuleer de zelfstandigheid van je puber – 5 tips’ en ‘Je kind op kamers: 5 tips om je kind voor te bereiden op deze zelfstandigheid’

5 tips voor als je je kind taken of klusjes wil geven in huis

Tip 1: Begin op tijd

Experts adviseren om zo vroeg mogelijk te beginnen met het betrekken van je kinderen bij het uitvoeren van taakjes in het huishouden. Als kinderen nog jong zijn, kun je hen spelenderwijs best al wat dingetjes laten doen. Maak er een wedstrijdje van; ‘Wie als eerste alle blokken terug in de doos heeft gedaan’. De tip ‘begin op tijd’ geldt ook voor wat betreft het aankondigen van de taak. Zeker als je kind in het algemeen behoefte heeft aan structuur en voorspelbaarheid. Het kan dan helpend zijn je kind in twee stappen voor te bereiden op het taakje.  In het voorbeeld van de tafel dekken, kondig je eerst aan ‘Over tien minuten gaan we de tafel dekken.’ Na vijf minuutjes kun je dan nog eens herhalen dat je kind over 5 minuten de tafel mag gaan dekken. Zo geef je je kind wat tijd om hetgeen hij/zij mee bezig was af te ronden en zich mentaal voor te bereiden op het taakje.

Tip 2: Kijk goed naar je kind

Het beste is om je kind klusjes in huis te geven die uitdagend zijn, maar die ze wel aankunnen. Jij kent je kind het beste, dus kijk goed naar je kind of hij/zij een bepaald klusje dat passend zou zijn bij de leeftijdsfase ook echt aan kan. Je kunt de taak natuurlijk ook altijd wat aanpassen, als dat nodig is. Door bijvoorbeeld een beetje te helpen of de taak wat makkelijker te maken als het niet lukt. Je wil immers niet dat je kind het plezier verliest of de moed gaat opgeven. Maar het kan natuurlijk ook zijn dat je de taak wat moeilijker moet maken als je kind wat meer uitdaging nodig heeft. Het leukst zijn de klusjes die direct een zichtbaar effect geven; dat geeft een trots en voldaan gevoel!

Tip 3: Adem in, adem uit en laat los…

Als je besluit je kinderen (nieuwe) taakjes te geven, laat het dan ook echt aan hen over. En accepteer dat het misschien op een andere manier gebeurt dan dat jij het zou doen. Of dat het resultaat niet helemaal zo perfect is als dat je het zelf zou doen. Misschien liggen mes en vork de eerste keren verkeerd om als je kind de tafel gaat dekken. Misschien zijn de stukjes groente in de pastasaus wat groter, nu je kind ze voor het eerst gesneden heeft. Hoe erg is dat? Probeer te kijken naar wat een realistisch resultaat is voor jouw kind op dit moment en neem daar genoegen mee. Let erop dat je de taak niet gaat overnemen als je vindt dat het niet goed gaat. Leg je kind in plaats daarvan nog een keer (op een rustige manier!) uit hoe het de taak het beste kan aanpakken en help je kind daar indien nodig een beetje bij. In het beste geval geef je de uitleg en laat je je kind daarna zelf ontdekken en proberen hoe het de taak wil uitvoeren.

Tip 4: Houd je kind gemotiveerd

Hoe zorg je ervoor dat je kind gemotiveerd blijft om zich in te zetten voor z’n taakjes of klusjes? Allereerst helpt het als je kind zelf een bepaalde inspraak kan hebben bij het bepalen van de taken die het moet doen. Maak bijvoorbeeld een lijst met allerlei taakjes en laat je kind kiezen welke dat het op zich wil nemen. Heb je meerdere kinderen, kun je elke week of maand wisselen.

Wat ook helpt in het gemotiveerd houden van je kind, is positieve feedback. Benoem zo nu en dan eens dat je het waardeert dat je kind je helpt met de huishoudelijke taakjes en geef ook regelmatig een complimentje. Let erop dat je niet te zeer gefocust bent op het eindresultaat. Ook al hangt de was niet perfect op het rek of zie je wat strepen op de ruit na het wassen van de ramen. Je kunt je kind altijd een complimentje geven voor de moeite die het heeft gedaan. Steeds kritisch zijn of je kind de taak opnieuw te laten uitvoeren als het niet goed genoeg is, werkt demotiverend. Als een bepaald klusje misschien nog iets te moeilijk blijkt, is het beter je kind even een handje te helpen, zodat het een volgende keer beter gaat.

Tip 5: Wees consequent

Het is belangrijk om consequent te zijn in het omgaan met de taken die je kind heeft. Zorg ervoor dat voor je kind duidelijk is wat er van hem verwacht wordt en wanneer. Als het te vrijblijvend is, zie je vaak dat kinderen geneigd zijn om de taakjes alsmaar uit te stellen in de hoop ze op die manier uiteindelijk niet te hoeven doen. Soms kan het verleidelijk zijn om een bepaald taakje zelf ‘even’ te doen. Omdat het sneller gaat, of omdat je geen zin hebt in een discussie met je kind. Toch luidt het advies dat niet te doen. Je wil immers bereiken dat het taakje op een gegeven moment een gewoonte wordt voor je kind. Dat is in het begin misschien even investeren in herinneren, aansporen en controleren. Maar als het goed is, gaat het je uiteindelijk echt tijd en energie besparen! Hou vol 😉

Wat als je kind geen zin heeft in z’n taak of klusjes?

Klaagt je kind over de klusjes die het moet doen? Of heeft het überhaupt geen zin om een steentje bij te dragen in het huishouden? Het klagen kun je negeren. Of aangeven dat jij ook niet altijd evenveel zin hebt in het huishouden. Belangrijk is om wel positief te blijven. Soms kan het helpen om nog eens te benadrukken dat het huis netjes houden een gezamenlijke verantwoordelijkheid is: ‘als ik begin met koken en jij dekt intussen de tafel, kan ik het straks direct neerzetten.’

Als je kind überhaupt niet gemotiveerd is om klusjes te doen in huis, kan het soms ook helpen om hier een beloningssysteem aan te koppelen. Laat je kind bijvoorbeeld een sticker of vinkje verdienen wanneer alle taken zijn volbracht. Bij een x aantal verdiende stickers/vinkjes krijgt je kind de afgesproken beloning. En dat kan van alles zijn; z’n wekelijkse zakgeld of juist wat extra zakgeld, een klein cadeautje of immateriële beloningen zoals het kiezen van een toetje, langer opblijven, meer tijd om te gamen, samen een uitje ondernemen enz. Het belangrijkste is uiteraard dat je kind voldoende gemotiveerd is om zich in te zetten om zo de beloning in de wacht te slepen!

Bronnen:

• OudersvanNu;
• OnlineOpvoedhulp.nl;
• CentrumvoorJeugdenGezin.nl

We hopen dat deze tips je geholpen hebben. Wil je meer weten of heb je nog vragen? Chat met ons! We denken graag met je mee.