Op het gebied van zwemles is er best wel het een en ander veranderd de afgelopen jaren. Zweminstructeur Jeroen Schurgers van het Geusseltbad Maastricht vertelt in dat kader over de nieuwe lesmethodiek EasySwim, waarbij het plezier in het zwemmen voorop staat! En over het aanbod Turbozwemmen, waarbij kinderen in 10 dagen hun A-diploma kunnen behalen. Dit en nog veel meer lees je in dit interview!

Meteen in het diepe met EasySwim

“Twee jaar geleden zijn we geswitcht naar EasySwim. Dit is een andere methodiek en manier van omgaan met de kinderen tijdens de zwemlessen. Voorheen begon je in ondiep water en als je beter kon zwemmen, mocht je in het diepe. Nu beginnen de kinderen, met een speciaal pakje, meteen in het diepe, waardoor ze ook meteen bewegingen gaan maken in het water. Ze staan niet meer, zoals vroeger, stil bij de muur te wachten op de volgende instructie. In de praktijk merken we dat kinderen hierdoor sneller zelfredzaam zijn in het water. Ze leren hun lichaam beter kennen. Vroeger lag het vertrouwen bij de docent die je vasthield als je leerde zwemmen. Nu leren we kinderen zo snel mogelijk vertrouwen te krijgen in het pakje en hun eigen lichaam.”

“Gaan ze ook nog zwemmen?”

“De EasySwim methode is een hele speelse manier om kinderen te leren zwemmen, waarbij we veel gebruik maken van allerlei materialen. We beginnen bijvoorbeeld met lopen in het water, als een voorloper van zwemmen. Maar lopen an sich is natuurlijk heel saai. Daarom koppelen we daar een spelelement aan, waarbij kinderen bijvoorbeeld een balletje of blokje naar de overkant moeten brengen. Zo leren ze spelenderwijs het water kennen en hun voeten en handen te gebruiken. Want dat is waar wij als instructeurs dan op letten; de loophouding en de plaatsing van de voeten. Deze manier van leren zwemmen maakt het voor de kinderen een stuk leuker. Je ziet ouders bij wijze van spreken denken ‘ze zijn alleen maar aan het spelen in het water; gaan ze ook nog zwemmen?’, grapt Jeroen.

Kinderen moeten plezier hebben

“Dat is ook de filosofie van EasySwim; kinderen moet plezier hebben. Dan komt de intrinsieke motivatie meer naar boven en leren kinderen sneller dan dat je zegt ‘ik wil dat je nu gaat leren zwemmen.’ En dat zien we ook echt terug in de praktijk; we krijgen de kinderen na de les haast niet meer uit het water. Ze vinden het zo leuk dat ze niet meer weg willen! Al is dat plezier er natuurlijk niet bij iedereen vanaf het eerste moment. Kinderen die wat banger zijn aangelegd, hebben wat tijd nodig om erin te komen. Het is ook niet niks om letterlijk in het diepe gegooid te worden. Altijd kregen ze van hun ouders te horen ‘pas op, dat is diep water, daar mag je niet zomaar in’. En dan gaan ze naar zwemles en dan horen ze op de 1^e les ‘spring er maar in’. Voor deze groep is het belangrijk een band op te bouwen met de docent en van daaruit stap voor stap te leren vertrouwen op hun eigen lichaam. Dat mogen ze op hun eigen tempo doen. Ze hoeven niet mee in het tempo van de groep.”   

Uitdaging

“Als ik het vergelijk met jaren geleden, is dat leren kennen van en vertrouwen op het eigen lichaam voor veel kinderen nog best een uitdaging. Je ziet dat de motoriek van kinderen tegenwoordig echt minder is dan 10 of 15 jaar geleden. Ze hebben minder ervaring als het aankomt op het gebruiken van hun lichaam, minder spiercontrole. Dat zie je bijvoorbeeld bij het uit het water klimmen. Sommige kinderen hebben echt geen idee hoe ze dat moeten doen. Ook aan de manier waarop kinderen de eerste keer via de brede trap het water inlopen, kan ik al heel veel zien. Veel kinderen houden zich dan stevig vast aan de leuning, waardoor de spiercontrole in de arm zit. Vervolgens schuiven de voeten weg en hangen ze aan de trapleuning te bungelen. Voor lopen in het water heb je dus echt je voeten nodig! Dat zeg ik dan ook tegen ze ‘voel de bodem maar met je voetje’. En dan kijken ze me aan van ‘met mijn voetje? Voelen doe je toch met je handen?’. Tijdens de zwemles moeten ze echt leren om hun ledematen en zintuigen anders te gaan gebruiken.”

Geen verschil

“Wat betreft de snelheid waarmee kinderen hun diploma behalen kan ik niet zeggen dat er verschil zit tussen de oude en nieuwe manier van lesgeven. Kinderen hebben gewoon een bepaalde tijd nodig om die bewegingen onder de knie te krijgen. Dat is niet anders geworden. De weg naar dat diploma toe is wel leuker geworden. Ik merk dat veel ouders graag vooraf willen weten hoe lang hun kind nodig zal hebben om te leren zwemmen. Maar dat is eigenlijk niet met zekerheid te voorspellen; net zo goed als je op het moment dat je baby zich gaat omrollen niet kunt voorspellen hoe lang het nog zal duren voordat het gaat kruipen of lopen. Je hebt landelijke gemiddeldes, maar het ene kind is nu eenmaal sneller en het andere kind langzamer. De landelijke richtlijn is 48 klokuren. Aangezien de lessen 45 minuten duren, komt dat neer op zo’n 70 lessen. Afhankelijk van of je dan één of twee keer per week zwemles hebt, kun je nagaan hoe lang een kind gemiddeld nodig heeft om het A-diploma te behalen.”

Jongens en meisjes

“We bieden de zwemlessen aan voor kinderen vanaf 4 jaar. Maar de ideale leeftijd om te leren zwemmen is 5 jaar. Meisjes zijn vaak al wat verder ontwikkeld op die leeftijd, die stromen er in eerste instantie wat sneller doorheen. Leren zwemmen is best technisch; net als met schrijven zie je dat bij meisjes de motoriek wat beter is. Ze zijn wat secuurder met dingen en kunnen zich beter concentreren. Vaak zie je bij jongens na verloop van tijd een inhaalslag komen. Ze hebben langer nodig om zich de techniek eigen te maken, maar als dat eenmaal het geval is, hebben ze fysiek meer kracht.

Niveauverschillen binnen de groep

“Binnen EasySwim werken we met zogenaamde stuurkaarten, waarmee de kinderen bepaalde vaardigheden – als ze deze eenmaal onder de knie hebben – zelf kunnen gaan oefenen. Ondertussen kun je als instructeur dan met een subgroepje aan de slag om iets nieuws aan te leren. Kinderen kunnen hierdoor ondanks onderlinge niveauverschillen zo lang mogelijk in dezelfde groep en bij dezelfde instructeur blijven. Pas als ze klaar zijn voor het diplomazwemmen stromen ze door. Door deze manier van lesgeven bouw je echt een relatie op met de kinderen. En de interactie is ook veel groter; niet alleen met de instructeur maar ook tussen de kinderen onderling. Dat was vroeger helemaal niet aan de orde. Jij als docent gaf de instructies. Door het werken met structuurkaarten zie je dat kinderen ook op elkaar letten, van of ze zich wel aan de volgorde houden. Zo wordt een stukje zelfstandigheid gecreëerd, die ook past bij deze tijd. Scholen werken ook op deze manier…”

Zwemlessen op maat

“Als Geusseltbad hebben we een breed zwemlesaanbod met veel mogelijkheden. We hebben vier baden, deskundige zwemlesdocenten en moderne faciliteiten. Ook kunnen ouders tijdens de les toekijken vanaf de tribune, dat kan op veel plaatsen niet. Wekelijks liggen hier zo’n 600 kinderen uit Maastricht en omstreken in het water! In de reguliere groepen werken we met maximaal 10 kinderen en één instructeur. Ook kunnen ouders kiezen voor privéles of ‘small group’ lessen, met maximaal 5 kinderen.”

Turbozwemmen

“In de zomer- en kerstvakantie bieden we Turbozwemmen aan, waarbij kinderen in 10 dagen hun zwemdiploma kunnen behalen. In de Turbocursus gaan de kinderen aan de slag met de Turbohelden Timo & Tina, die elke dag een spannend zwemavontuur beleven. Compleet met heldencapes, speciale Turbo drank, Turbo stickers en noem maar op. De kinderen krijgen per dag drie uur les in groepjes van maximaal 5 kinderen. Dat is vrij intensief en niet voor iedereen weggelegd. Voor de start van de cursus moeten kinderen dan ook voorzwemmen, om te bepalen of ze deel kunnen nemen aan de cursus. Dat voorzwemmen blijkt een goede selectie, want tot nu toe hebben alle ‘Turbohelden’ hun zwemdiploma gehaald. Uiteraard zijn we met het diplomazwemmen net zo streng als normaal: de zwemveiligheid van de kinderen staat áltijd voorop. Wel is het wel heel belangrijk dat kinderen ook na het behalen van hun diploma blijven zwemmen. Maar dat geldt ook na reguliere zwemlessen. Je kunt niet je kind z’n diploma laten halen, een tijd stoppen en dan op vakantie gaan en je afvragen ‘waarom kan mijn kind niet meer zwemmen?’. Je moet zwemvaardigheid altijd bijhouden, zeker als je kind jong is!”