De beweegmakelaar is er om mensen in beweging te zetten. En dan ‘beweging’ in de breedste zin van het woord. Niet alleen de letterlijke betekenis van mensen meer laten bewegen, maar vooral ook activeren, (weer) mee laten doen en verbinden! En de aanpak van de beweegmakelaar is succesvol. In dit interview met de twee beweegmakelaars van de Gemeente Vaals lees je alles over het mooie en belangrijke werk dat zij doen en het succes dat ze daarmee boeken!

Over het werk van de beweegmakelaar

Maurice: “De Beweegmakelaar is van oudsher een concept dat is opgezet vanuit de huisarts hier in Vaals, om mensen letterlijk in beweging te krijgen. Vanuit die insteek was het vooral gericht op mensen met overgewicht. Inmiddels is fysieke beweging al lang niet meer het uitgangspunt van ons werk, maar eerder een bij-effect van hetgeen wij doen. Wanneer iemand die eenzaam is en in een sociaal isolement zit, weer meer gaat participeren, komt zo iemand automatisch ook fysiek meer in beweging. Sil knikt instemmend: “Onze functie is veel breder geworden. Mensen kunnen met allerlei vragen bij ons terecht; van opvoedvragen tot vragen rondom begeleiden naar vrijwilligerswerk, gewoon werk, wonen of geld of vragen rondom het vergroten van het sociale netwerk of het creëren van een betekenisvolle daginvulling en van alles meer!”

Meerwaarde van preventie

Het concept ‘beweegmakelaar’ is dus gestart in Vaals, maar inmiddels zijn ook in andere Heuvelland gemeenten beweegmakelaars actief. Sil: “Ik weet dat in Valkenburg onlangs ook een beweegmakelaar gestart is. In andere gemeenten heet de functie net iets anders, maar in basis is het vergelijkbaar met wat wij doen. Je ziet dat steeds meer doordringt dat het echt meerwaarde heeft om zaken preventief op te pakken. Sommige cases die wij binnen krijgen, zouden anders zijn aangemeld bij team Jeugd of de WMO. Wij kijken eerst of er in het voorliggend veld een passende oplossing gevonden kan worden.

Verbreden en verbeteren

“Omdat we geloven in de kracht van het voorliggend veld, zijn we als beweegmakelaars ook actief bezig om ervoor te zorgen dat er voldoende voorliggend aanbod is om mensen aan te koppelen of naar te verwijzen. Maurice vult aan: “We proberen vooral te kijken hoe we bestaande initiatieven kunnen verbreden of verbeteren. Ook kan het voorkomen dat we zelf een idee ontwikkelen voor nieuw aanbod binnen het voorliggende veld, vooral wanneer er collectieve signalen van inwoners binnenkomen.”

Sil: “We hebben bijvoorbeeld het initiatief Kids & Koffie in Vaals, waar ouders met jonge kinderen elkaar laagdrempelig kunnen ontmoeten. Dat loopt heel goed, maar in de zomerperiode is het gesloten. Nu ontvingen we het signaal dat veel ouders, maar ook andere inwoners in Vaals, de zomervakantie als een lange en soms lastige periode ervaren, waarin ze veel thuis zitten. Voor komende zomer gaan we een zomerprogramma ontwikkelen, zodat er voor alle inwoners in de gemeente Vaals voldoende te doen is om in de zomer naar toe te kunnen gaan en op die manier elkaar te ontmoeten.

Ondersteunen en faciliteren

Maurice: “Enerzijds steken we dus in op het verbreden en verbeteren van het bestaande aanbod in het voorliggend veld. En anderzijds willen we ook heel sterk aansluiten bij nieuwe ideeën en initiatieven van inwoners. Als beweegmakelaars nemen wij dan een faciliterende, meedenkende rol. Ons doel is proberen ervoor te zorgen dat de inwoner zijn of haar idee echt kan gaan opzetten. Wij zorgen dan bijvoorbeeld voor een locatie, wat extra budget of promotie binnen de gemeente Vaals.

Zo zijn er de laatste jaren heel wat mooie initiatieven ontwikkeld. We hebben bijvoorbeeld twee projecten met koken; ‘Samen koken, samen eten’, het project ‘Zin in Koken’. Vanuit de O.B.S. de Robbedoes is er het moestuinproject. In Vijlen is er naschoolse huiswerkklas opgezet met vrijwilligers. Daarnaast zijn er veel sport- en beweeggroepen, ook voor oudere inwoners. En het project ‘Automaatje’, waarbij vrijwilligers zich aanbieden om mensen die minder mobiel zijn te halen en brengen. Verder is er natuurlijk de Ruilwinkel, de Chillavonden voor de jeugd en het Taalcafé voor inwoners die de Nederlandse taal nog niet zo machtig zijn. Allemaal voorzieningen waar we mensen mee in contact kunnen brengen!”. 

Tekenlessen voor kinderen

Sil: “Wat ik ook een heel tof, nieuw project vind, zijn de tekenlessen voor kinderen. Die zijn in november opgestart op initiatief van een inwoonster uit Oekraïne. In samenwerking met Emma van het Kunstcollectief geeft deze mevrouw op woensdag tekenles aan kinderen in de leeftijd van 6-10 jaar. Deze groep voor 10 kinderen zat binnen no time vol, met een hele gemixte groep kinderen. Een vader, die eerder met z’n handen in het haar zat, omdat hij niet wist wat aan te vangen met zijn zoon die hele dagen achter het scherm zat, vertelde me ‘het lijkt alsof ik een andere zoon heb’. Deze jongen blijkt helemaal tot rust te komen door het tekenen.

Vanwege het succes vinden we het belangrijk dat dit een duurzaam project kan worden. Vanuit de gemeente hebben we dit gefaciliteerd met wat extra budget, voor goede materialen. Binnenkort gaat er een extra groep starten op de vrijdag. En het leuke is; er worden ook expositiemiddagen voor ouders georganiseerd. Dat zorgt dan ook weer voor verbinding!”

Verbindingen leggen 

Sil vervolgt zijn verhaal: “Ik zou zeggen dat creëren van verbindingen eigenlijk ook het belangrijkste is wat wij doen. We hebben inwoners die zich graag willen inzetten als vrijwilliger, maar die geen idee hebben wat ze zouden kunnen doen en waar ze dan moeten zijn. En we hebben inwoners die graag iets willen, maar niet weten waar ze het kunnen halen of niet alleen durven te gaan. Door deze inwoners via allerlei initiatieven en voorzieningen met elkaar te verbinden, ontstaan er hele mooie dingen! De voorzieningen gaan meer leven, waardoor inwoners er meer gebruik van gaan maken. En zo groeit het steeds verder.”

Netwerk

Sil: “Ik ben zelf nog niet zo heel lang aan de slag als beweegmakelaar in Vaals. Maar ik merk wel al dat je door gewoon met je werk bezig te zijn, snel je netwerk uitbouwt. Als beweegmakelaar probeer je zo laagdrempelig mogelijk toegankelijk te zijn voor inwoners. Daarvoor moet je natuurlijk ook zichtbaar zijn. Zorgen dat de huisartsen, psychologen, fysiotherapeuten, casemanagers dementie in de gemeente je kennen en je weten te vinden, zodat je vanuit veel kanalen nieuwe aanmeldingen krijgt. Soms komen vragen ook direct van inwoners, die contact opnemen met de gemeente.”

Maurice: “Elke donderdag zitten we samen met de collega’s van team Jeugd en WMO om alle binnengekomen meldingen te bespreken. Als er een melding voorbijkomt, waarvan wij denken dat wij er vanuit onze rol als beweegmakelaar iets in kunnen betekenen, komt zo’n case bij ons terecht. Of wij gaan met de consulent mee op huisbezoek. Wanneer er bijvoorbeeld een vraag binnenkomt voor Omnibus vervoer, gaan wij kijken of een automaatje ook zou kunnen volstaan, in plaats van het opstarten van een complete WMO-aanvraag.”

Maatwerk

“De insteek is altijd de vraag van de inwoner. Als je in gesprek bent, kan dat soms een hele andere vraag blijken te zijn dan de vraag waarmee iemand werd aangemeld. Dat kan beide kanten op gaan; soms kom je bij een inwoner en blijkt het toch geen vraag te zijn voor de beweegmakelaar. Dan kijken we samen naar ‘wat dan wel?’. En soms blijkt er ook een onderliggende vraag te zijn, waar wij wel echt iets mee kunnen als beweegmakelaar. Wanneer bijvoorbeeld blijkt dat er naast de vervoersvraag ook sprake is van eenzaamheid, kunnen we samen met de inwoner kijken hoe we stapsgewijs dit patroon kunnen doorbreken. Waar liggen zijn of haar interesses? Welke aanknopingspunten zijn er? We proberen echt zoveel mogelijk aan te sluiten bij de persoon en wat die nodig heeft om een volgende stap te kunnen zetten. Het mooie van onze betrokkenheid is ook dat we op de achtergrond betrokken kunnen blijven om een vinger aan de pols te houden. Anders dan onze collega’s van Jeugd en WMO hoeven wij een zaak niet af te sluiten.