Sinds ruim een jaar heeft Vaals een Ruilwinkel. Een bijzonder concept dat in meerdere opzichten zeer succesvol is gebleken. Hoogste tijd dus voor ons als CJG043 om eens een kijkje te gaan nemen. En ons te laten bijpraten over het reilen en zeilen in de Ruilwinkel door de enthousiaste coördinator Hennie Gouders!

Geven en nemen

“Het belangrijkste uitgangspunt van de Ruilwinkel is dat iedereen welkom is en dat het een plaats is voor verbinding en waar ‘geven en nemen’ in balans zijn. Vandaar ook de naam ‘Ruilwinkel’. We zijn geen opruimwinkel of kringloopwinkel, waar mensen spullen die ze niet meer gebruiken, kunnen komen brengen. Daar hebben we ook de plaats niet voor!”, lacht Hennie. Dus het idee is echt dat je niet alleen spullen komt halen of spullen komt brengen, maar dat het ‘en/en’ is. De ene keer kom je spullen halen en de ander keer kom je spullen brengen.”

Duurzaamheid

“De Ruilwinkel is niet enkel opgezet om mensen die in armoede leven tegemoet te komen, maar ook vanuit het oogpunt van duurzaamheid”, vervolgt Hennie haar verhaal. “We vinden het belangrijk om producten een tweede leven te geven. Als mensen hier een goed functionerend gebruikt product kopen in plaats van een nieuw product uit de winkel, is dat op grote schaal natuurlijk goed voor het milieu. En door dat duurzaamheidsaspect maakt het eigenlijk ook niet uit of je arm of rijk bent als je naar de Ruilwinkel gaat.”

Puntensysteem

“In de Ruilwinkel wordt niet betaald met geld, maar met punten. Alle producten in de Ruilwinkel hebben een waarde uitgedrukt in punten. Als je je als nieuwe klant aanmeldt bij de Ruilwinkel, krijg je een pasje met een tegoed van 15 punten, waarvoor je meteen producten kunt uitzoeken en meenemen. Als je spullen komt brengen, krijg je daarvoor nieuwe punten op je persoonlijke tegoed. Dit tegoed mag niet hoger worden dan 250 punten. Dan verwachten we dat mensen het terugbrengen tot 100 punten door ook weer spullen mee te nemen. Om je saldo onder de 250 punten te krijgen, kun je ook punten doneren aan de Ruilwinkel. Zo proberen we het ‘geven en nemen principe’ echt erin te houden.”

Smalle beurs

“De punten die gedoneerd worden komen in een fonds terecht”, vervolgt Hennie haar verhaal. “Mensen die een hele smalle beurs hebben, kunnen zich aanmelden voor het fonds. Waarmee ze dan extra punten krijgen om in de Ruilwinkel producten te kunnen uitzoeken. Vanuit gemeente en beweegmakelaar wordt gekeken of je in aanmerking kunt komen voor het fonds. Dit gebeurt achter de schermen. Mensen weten niet van elkaar wie een fonds heeft. Want dat is toch iets waar mensen zich voor kunnen schamen…”

Succes

“De Ruilwinkel werd een jaar geleden opgestart en telt inmiddels meer dan 1000 klanten. Dit zijn veelal mensen uit Vaals en omstreken, maar soms ook toeristen die eenmalig langs komen. We hebben onlangs een enquête gedaan onder klanten en vrijwilligers. Hieruit blijkt dat het merendeel van de klanten één à twee keer per week in de Ruilwinkel komt. Er zit ook echt een sociaal aspect aan voor veel van onze klanten én vrijwilligers. Mensen ontmoeten elkaar, maken een praatje, drinken een kop koffie hier aan de tafel… Dat sociale wordt zowel door onze klanten als door onze vrijwilligers heel erg gewaardeerd.”

De vrijwilliger centraal

“Op dit moment werken we met een groep van 32 vrijwilligers. Dat klinkt veel, maar in de praktijk is dit nog te weinig, gezien de drukte in de Ruilwinkel. Vrijwilligers komen bij de Ruilwinkel terecht via de beweegmakelaars. Of ze hebben het zelf zien staan in het buurtkrantje en lopen even binnen. Ik probeer de vrijwilligers zoveel mogelijk centraal te stellen; ‘wat kun je?, wat wil je bereiken?’. We begeleiden een deel van de vrijwilligers in hun re-integratieproces. Een van onze vrijwilligers hebben we zelfs al toe kunnen leiden naar betaald werk!”

Op maat

“Veel van onze vrijwilligers hebben een beperking; sommigen psychisch, anderen fysiek. Daar houd je dan rekening mee. Een van onze vrijwilligers heeft bijvoorbeeld een hersenbloeding gehad en vergeet veel. Die moet ik altijd bellen zodat hij zijn dienst niet vergeet. Maar dat doe ik graag! Ik vind het ook belangrijk om als coördinator te luisteren naar de wensen of ideeën van de vrijwilligers. Waar mogelijk probeer ik deze direct om te zetten in actie. Zo is het idee ontstaan om de koffiehoek te laten sponsoren door een Vaalser ondernemer en de Voedselbank, met wie we uiteindelijk een mooie deal hebben kunnen sluiten in ruil voor een stukje reclame! Sowieso werken we veel met sponsoren. Zo hebben we ook een langdurige samenwerking met IKEA Heerlen, die onder andere alle kasten en plastic tassen hebben gesponsord.”

In ontwikkeling

“En zo blijven we eigenlijk voortdurend in ontwikkeling. Om niet maar alléén producten aan te bieden in de Ruilwinkel, zijn we nu ook bezig met het opzetten van het aanbieden van diensten door vrijwilligers en/of klanten in de Ruilwinkel. Denk aan vrijwilligers die bepaalde vaardigheden hebben en bijvoorbeeld klusjes kunnen doen in ruil voor punten. Momenteel hebben we een klant die elke donderdag van 10.00 uur tot 12.00 uur kleine herstelwerkzaamheden aan kleding verricht voor 5 punten. Daarnaast hebben we een vrijwilliger die schilder is en die diensten aanbiedt in ruil voor punten. Ook zijn we gestart met het aanleggen van een klapper met foto’s van grote producten, zoals meubels, die mensen aan te bieden hebben. Ook dit werkt via het puntensysteem. De Ruilwinkel is te krap om die producten neer te zetten. Maar zo kunnen we het toch aanbieden. Elke 1^e zaterdag van de maand kunnen we via Vaals Helpt een busje lenen om de producten van A naar B te brengen.”

Nieuwsgierig geworden naar de Ruilwinkel?

Loop een keertje binnen bij de Ruilwinkel Vaals! Je vindt ‘m op de Kerkstraat 46. En hij is geopend op dinsdag en donderdag tussen 10.00 en 14.00 uur, op woensdag tussen 12.00 en 16.00 uur en elke eerste zaterdag van de maand tussen 11.00 en 15.00 uur

www.ruilwinkelvaals.nl