ONDERZOEKEN TIJDENS DE ZWANGERSCHAP
Gedurende de zwangerschap is er een hoop dat gedaan kan worden om de gezondheid van moeder en kind in de gaten te houden. Naast de reguliere zwangerschapscontroles, waarbij de bloeddruk wordt gecontroleerd, aan de buik wordt gevoeld en het hartje van de baby wordt beluisterd, zijn er onder andere echo’s en bloedonderzoek. Niet iedere verloskundigenpraktijk heeft precies dezelfde werkwijze, maar in grote lijnen krijgt iedereen dezelfde onderzoeken aangeboden. In deze gastbijdrage vertellen de verloskundigen van Verloskundigenpraktijk Puur Natal welke.
De eerste echo
Rond 7 weken kom je bij de verloskundige voor een eerste echo. Deze is bedoeld om te zien of er één of meerdere kindjes zijn, of daarvan het hartje klopt en of er geen sprake is van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. Op basis van metingen van de baby wordt meteen een schatting gemaakt van hoeveel weken je zwanger bent. Het kan zijn dat deze eerste echo inwendig gedaan moet worden, omdat de echokop op die manier dichter bij de baarmoeder kan komen en daardoor een beter beeld geeft. Na drie maanden wordt vaak gekozen voor een uitwendige echo.
Termijnecho
Tussen 10 en 12 weken volgt de zogenaamde termijnecho. Hier kan de baby secuurder worden opgemeten dan bij de eerste echo, van kruin tot stuit, waardoor de uitgerekende datum kan worden vastgesteld. Omdat de termijnecho vaak in de 12de week van de zwangerschap is, wordt deze ook wel eens de 12-wekenecho genoemd. Deze echo wordt vergoed door de zorgverzekering, net als de 20-weken echo.
20-weken echo
De eerstvolgende medische echo is pas weer enkele maanden later. Tussen 18 en 22 weken wordt het structureel echoscopisch onderzoek verricht, ook wel bekend als de 20-weken echo. Bij deze uitgebreide medische echo wordt je kindje van top tot teen nagekeken om te zien of er sprake is van aangeboren lichamelijke afwijkingen. Bekende afwijkingen waarnaar wordt gekeken zijn of je kind een open ruggetje of open schedel heeft. Deze echo kan alleen in een specialistisch echocentrum (bijvoorbeeld in het ziekenhuis) gemaakt worden. Meer informatie over de 20-weken echo is te vinden op de website www.onderzoekvanmijnongeborenkind.nl.
Groeiecho
In onze regio is afgesproken dat rond 32 weken zwangerschap opnieuw een echo wordt gemaakt, dit keer om de groei van de baby te controleren. Ook wel een groeiecho genoemd. Met de reguliere zwangerschapscontroles wordt door het voelen aan de buik de groei tijdens de hele zwangerschap gemonitord, maar deze echo geeft net dat beetje extra informatie.
Liggingsecho
Tot slot wordt rond 35-36 weken nog een keer gecontroleerd of je baby in hoofd- of stuitligging ligt. Aan het eind van de zwangerschap, vanaf 32 weken, gaan de meeste baby’s met het hoofd naar beneden liggen. Hoe meer de baby groeit, hoe kleiner de ruimte om te draaien en hoe moeilijker dit wordt. Het kan dan zijn dat het je baby niet meer lukt om te draaien. De ligging van je baby is belangrijke info ter voorbereiding op de bevalling.
Pretecho’s
Met uitzondering van de 20 weken echo vinden alle echo’s bij ons in de praktijk plaats, omdat wij ook opgeleid zijn voor het maken van termijn- en groeiecho’s. Daarnaast weten we hoe fijn het kan zijn om naar je kindje te kunnen kijken, en hoe spannend het vooral in het begin van de zwangerschap kan zijn om lange tijd te moeten wachten op een echo. Daarom bieden wij de mogelijkheid om bij iedere controle even met de echo te kijken en om het geslacht van de baby te zien. Dit zijn dan echo’s voor de geruststelling of voor de pret, medisch gezien zijn ze niet nodig.
Geen verplichting
Voor alle onderzoeken, en dus ook voor de echo’s, geldt dat niks verplicht is. Er zijn mensen die bij iedere controle graag willen kijken en er zijn mensen die liever alleen de echt medisch noodzakelijke echo’s krijgen, wij passen de zorg aan de wensen van de ouders aan.
Bloedonderzoek
Gedurende de zwangerschap wordt je bloed een aantal keren gecontroleerd. Rond de 12 weken gebeurt dat voor het eerst. We geven een paar formulieren mee waarmee via de prikpost van het ziekenhuis bloed geprikt kan worden. Er worden een aantal buisjes bloed afgenomen dat wordt gecontroleerd op je bloedgroep, Rhesusfactor (D en c), irregulaire antistoffen (afweerstoffen tegen andere bloedgroepen dan A en B), ijzergehalte, suikergehalte en de infectieziekten HIV, Hepatitis B en Lues ofwel Syfillis. Als uit het eerste bloedonderzoek blijkt dat je bloedgroep Rhesus D- en/of c-negatief is, zal bij 27 weken nogmaals bloed worden afgenomen, dit keer gewoon door ons. We bepalen daarna nog een keer, rond 30 weken, je ijzergehalte door een prikje in je vinger.
NIPT
Een ander bloedonderzoek dat uitgevoerd kan worden in de zwangerschap is de Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT). Dit is een test die inzicht geeft in eventuele aangeboren (chromosoom)afwijkingen bij de baby. Er wordt dan bij jou bloed afgenomen. In het bloed zit DNA, erfelijk materiaal van je kind. Dit DNA wordt onderzocht, onder andere op het downsyndroom. Tijdens de intake bespreken we uitgebreid wat deze test inhoudt en wat de overwegingen kunnen zijn om de NIPT wel of niet uit te voeren. Meer informatie over de NIPT is te vinden op de website www.onderzoekvanmijnongeborenkind.nl.
Over Verloskundigenpraktijk Puur Natal
Puur Natal is een kleinschalige verloskundigenpraktijk in Maastricht met een team van 3 verloskundigen. We richten ons sterk op persoonlijke begeleiding en op de wensen en behoeften van aanstaande ouders. Zo bieden we echoscopie in eigen praktijk, en de mogelijkheid voor extra controles en controles aan huis. Op deze manier krijgen we ook de kans om een fijne band op te bouwen zodat we je optimaal kunnen begeleiden tijdens een van de meest bijzondere periodes in het leven.