Rachelle van Gennip is werkzaam als verloskundige in Maastricht en Heuvelland. Na zelf een miskraam te hebben meegemaakt, besloot ze in 2021 een opleiding te gaan volgen om miskraambegeleiding te kunnen bieden. Inmiddels is haar praktijk in Mesch een feit. In dit interview vertelt ze openhartig over haar eigen ervaring en de taboes die toch nog vaak rusten op het thema ‘miskramen’. Taboes die het vaak ook zo lastig maken voor de vrouwen die ermee te maken krijgen. Herkenbaar? Lees snel verder en ontdek waar Rachelle je in haar begeleiding bij kan ondersteunen! 

Hoe het begon…

“Hoe ik op het idee gekomen ben om een opleiding te gaan volgen voor Miskraambegeleiding? Dat heeft vooral te maken met mijn eigen miskraam, nu bijna een jaar geleden. Ik ben verloskundige, ik was voor de derde keer zwanger. Je houdt er eigenlijk helemaal geen rekening mee dat het ook fout zou kunnen gaan. Al direct na de eerste test, had ik mijn plaatjes van de toekomst klaar, van hoe het allemaal zou gaan lopen. Tot je na een aantal weken ontdekt dat het niet goed zit…

Dat was natuurlijk erg verdrietig. Maar al snel moet je dan ook iets met de vraag ‘wat ga je doen?’. Wacht je het spontane verloop af, met een grotere kans dat er toch een curettage nodig zal zijn? Of kies je voor medicatie? Ik wilde er geen medische ingreep van maken en koos voor dat laatste. Fysiek is dit goed gegaan, maar mentaal hield ik er een behoorlijke nasleep aan over. Waarschijnlijk vooral ook door de medicatie, want ik had wel al snel vrede met het afbreken van de zwangerschap. Na die periode dacht ik ‘er moet meer toegankelijke zorg komen voor vrouwen die net zo’n turbulente periode meemaken’. Want zeker voor vrouwen die weinig support in hun omgeving ervaren, kan zo’n periode enorm zwaar zijn.

Taboe

“Ik merk dat er nog steeds een groot taboe rust op miskramen. Eigenlijk is dat vreemd, want 1 op de 6 zwangerschappen eindigt in een miskraam. Je hoort er vrijwel nooit iets over. In de verloskundigenpraktijk kom ik het zelfs regelmatig tegen dat koppels uitspreken dat ze het niet gaan delen met hun familie. Mogelijk heeft dit ermee te maken dat ze dan toch op een bepaalde manier een gevoel van falen ervaren? Maar ook angst voor onbegrip vanuit de omgeving speelt vaak een rol. Hoe kun je zo’n verdriet hebben van iets wat nog geen 5 millimeter groot was? Op de een of andere manier heerst er toch een beeld van dat iets wat er nog niet concreet is, geen verdriet teweeg mag brengen. De omgeving weet vaak ook niet goed hoe te reageren. Soms zegt men dan maar niets, zodat men ook niets verkeerd kan zeggen. Terwijl geen erkenning voor de verloren zwangerschap door veel vrouwen juist ervaren wordt als een van de ergste dingen…”

Toekomst

“Mijn ervaring is ook dat het verlies van de zwangerschap an sich vaak niet het grootste probleem is voor de stellen die ermee te maken krijgen. Het gaat vaak vooral om het verlies van het plaatje, wat ze al direct na de positieve zwangerschapstest in hun hoofd hebben. Dat geldt ook voor stellen met een kinderwens, die soms al jaren bezig zijn om zwanger te worden. Voor de eerste of voor een volgend kind. Dat maakt eigenlijk niet zoveel uit. Want ook al is er al een kind, dat stilt niet het verlangen naar een groter gezin.

Toch kan het verlies van een zwangerschap ook positieve dingen met zich meebrengen. Je ontdekt als vrouw toch ook een bepaalde kracht in jezelf. Zo van ‘als ik dit aan kan, dan kan ik alles aan’. Je voelt veel liefde en waardering voor wat er wel is. En het kan ook een moment van bezinning zijn in je leven. Een moment van stilstaan, waarbij je kunt voelen wat je écht belangrijk vindt en daar je koers op bijstellen. Zonder mijn miskraam was ik bijvoorbeeld niet die opleiding gaan doen en was ik ook nog niet voor mezelf begonnen, terwijl dit wel altijd een wens is geweest.”

Vasthouden

“Het aanbod van Miskraambegeleiding Zuid is bedoeld voor individuen of koppels die merken dat het verlies van de zwangerschap hun dagelijks functioneren in de weg staat, op wat voor vlak dan ook. Ook de manier waarop het verlies heeft plaatsgevonden, maakt niet uit. Dit kan bijvoorbeeld ook abortus zijn. Veel mensen die iets dergelijks hebben meegemaakt vinden het moeilijk om het verlies van de zwangerschap los te laten. Dit geeft hen het gevoel dat ze geen erkenning meer zouden geven aan hun ongeboren kindje. De maatschappij draait door. Veel vrouwen blijven vasthouden aan het verlies vanuit de gedachte ‘als ik het als mama al niet meer doe, dan doet niemand het of als ik het vergeet, dan vergeet iedereen het’. Dat maakt vaak dat mensen blijven vasthouden aan hun verdriet. Terwijl, het loslaten van het verlies natuurlijk niet wil zeggen dat je vergeet dat het ongeboren kindje er is geweest. Het blijft altijd een onderdeel van je. Vaak is dat de kern van waar ik mensen bij help.”

Andere dingen die vaak voorkomen na verlies van een zwangerschap:

• het gevoel hebben dat het verdriet er niet mag zijn;
• op onbegrip stuiten in het werk of in relaties en bij familie;
• drempels ervaren in het omgaan met het geluk van anderen, bijvoorbeeld geen blijdschap voelen als een ander zwanger is, het vermijden van babyshowers of kraamvisite van anderen;
• angst voor de toekomst, vrees dat het bij een nieuwe zwangerschap weer zal gebeuren;
• als je vaker miskramen hebt gehad, ongerustheid over dat er fysiek iets mis is;
• een wirwar aan emoties en onverwerkt leed en niet weten hoe daar vorm aan te geven. Daardoor kan de miskraam het hele leven gaan beheersen en kunnen vrouwen zich afvragen hoe ze ooit weer een normaal leven zouden kunnen hebben na deze ervaring.

Mannen vs. vrouwen

“Soms kunnen koppels er ook tegenaan lopen dat beide partners op een heel andere manier omgaan met het verwerken van het verlies. Veel mannen zijn toch wat meer praktisch en rationeel ingesteld. Zo van ‘het was er, maar het is er nu niet meer…en door’. Of ‘je bent drie weken zwanger geweest, hoeveel verdriet kun je daarvan hebben?’ Terwijl een vrouw het leven in zich heeft gehad. Er kan ook een grote impact zijn als er medicatie wordt toegediend bij de miskraam, waardoor er in feite een bevalling op gang wordt gebracht, compleet met weeën en al. Een man maakt al die fysieke veranderingen en ervaringen niet door.”

Kracht

“Toch denk ik dat de kracht om dit verdriet te dragen vooral uit de vrouw moet komen. Zij moet zelf – al dan niet met ondersteuning – een modus vinden om ermee om te gaan. Je kunt je man wel gaan verwijten dat hij dingen niet voelt of anders ervaart, maar daar maak je het jezelf erg moeilijk mee. Ga niet proberen iets te creëren wat er niet is. Iedereen verwerkt dingen op z’n eigen manier… Voor koppels kan het wel heel fijn zijn om een derde persoon als medium te kunnen gebruiken bij het praten over het verlies. In de begeleidingsgesprekken ontstaat er een soort driehoek communicatie. De oefeningen en vragen die aan bod komen, brengen bepaalde inzichten teweeg over en weer, die vaak ook leiden tot meer onderling begrip.”

Op maat

“De methodiek die ik tijdens de opleiding heb geleerd, gaat uit van een coaching sessie van een hele dag, waarin verschillende stappen worden doorlopen. Dit kost een fors bedrag, wat niet wordt vergoed. Door mijn ervaring als verloskundige weet ik dat deze zorg nodig is in alle lagen van de maatschappij. Daarom heb ik mijn eigen draai gegeven aan de invulling van de begeleiding, waardoor deze voor een grotere groep toegankelijk wordt. In plaats van een sessie van een hele dag, werk ik met bijeenkomsten van 3 uur en een telefonische follow-up. De meeste mensen hebben daar genoeg aan. Maar als een vervolgafspraak nodig is, is daar vanzelfsprekend ruimte voor.”

Positief

“Tot nu toe heb ik heel veel positieve reacties gekregen op het opstarten van Miskraambegeleiding Zuid. Zelfs van vrouwen die 10 jaar geleden een miskraam hebben gehad, die aangegeven ‘wat fijn dat er eindelijk een plek is waar vrouwen die een miskraam hebben gehad terecht kunnen, waar je erkenning kunt krijgen, waar erover gepraat kan worden. Het maakt ook niet uit bij welke termijn of op welke manier je de zwangerschap verloren hebt; verlies is verlies. Of dat nu na 5 weken is of na 35 weken; als er verdriet is, moet je dat uiterst serieus nemen. Het doel van mijn begeleiding is dan ook ervoor te zorgen dat de vrouw niet verdrinkt in haar verdriet en de draad van haar leven weer kan oppakken.”

Meer weten?

Op de website www.miskraamzuid.nl vind je meer informatie over Rachelle en haar aanbod op het gebied van miskraambegeleiding.