In de artikels ‘Verliefdheid bij kinderen‘ en ‘Verliefdheid bij tieners en pubers‘ schreef mijn collega over verliefdheid in verschillende leeftijdsfasen. In deze gastbijdrage wil ik stilstaan bij de ‘schaduwkant’ van verliefdheid: liefdesverdriet. Hoe werkt dat bij kinderen en hoe kun je hier als als ouder het beste mee omgaan?

Liefdesverdriet bij kinderen

Voor basisschoolkinderen kunnen verliefdheid en verkering hebben, gevoelsmatig net zo ‘heftig’ zijn als voor volwassenen. Ditzelfde geldt voor de negatieve gevoelens die je kind kan ervaren als een verkering uitgaat, of als de liefde maar van één kant komt. Je kind kan dan echt verdrietig zijn. Het is dan ook belangrijk om deze gevoelens serieus te nemen en met je kind hierover te praten. Zeg bijvoorbeeld tegen je zoontje: ‘ik begrijp dat je nog graag verkering met Lotte zou willen’.  Geef je kind de ruimte om te vertellen over Lotte en hetgeen wat haar zo speciaal maakte. Je kunt ook met je kind kijken naar eigenschappen (overeenkomsten en verschillen) die mogelijk maken dat een vriendschap of verkering wel of juist niet werkt. Door op deze manier in gesprek te gaan met je kind, zal het zich gesteund voelen en kan het ook leren. Zo kan de teleurstelling onderdeel worden van het leerproces binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Liefdesverdriet bij pubers

Voor pubers geldt dat – als de geslachtshormonen zich ontwikkelen of net ontwikkeld zijn – ze hypergevoelig zijn voor dopamine. Dit stofje speelt een belangrijke rol bij verliefdheid. Door deze sterke gevoeligheid krijgen pubers een enorme kick van het verliefd zijn. En even zo groot en heftig zijn de emoties die pubers kunnen ervaren als een liefde mis gaat. Vooral ook omdat pubers nog niet het overzicht hebben om te beseffen dat dit vreselijke verdriet van voorbijgaande aard is.

Als een relatie dus stuk loopt of een liefde niet beantwoord wordt, kan dit zeer moeilijk zijn voor een puber. Zowel lichamelijk als psychisch vindt er een reactie plaats. Lichamelijk zien we dat de dopamine-aanmaak weer afneemt, waardoor de jongere dat gevoel van geluk en blijdschap kwijtraakt. Alleen al door deze lichamelijke verandering, kan de jongere zich lamlendig voelen. En daar komen dan ook nog alle emoties bij van zich gedumpt, ingeruild, in de steek gelaten, afgewezen of belazerd voelen. Een jongere kan zich hierdoor erg onzeker voelen en gaan piekeren over zaken als ‘ben ik niet leuk genoeg?’, ‘waarom koos ze voor die ander?’, ‘wat heb ik verkeerd gedaan?’. Tel daarbij op het gemis van de geliefde en/of verliefde gevoelens en je hebt de ingrediënten voor een stevige dip!

Het is verschillend hoe lang dit liefdesverdriet duurt. Sommige jongeren ervaren het heel intens. Liefdesverdriet kan dan maanden aanhouden. Bij anderen gaat het sneller over. Zij staan dan ook weer sneller open voor een nieuwe relatie.

Omgaan met liefdesverdriet bij pubers

Voor jou als ouder kan het best lastig zijn om te zien dat je kind zo’n last heeft van liefdesverdriet. Misschien ben je daardoor geneigd om het wat te relativeren met opmerkingen als ‘je bent nog zo jong, er komen vast nog heel veel andere leuke jongens/meisjes voorbij’. Realiseer je echter dat een puber met serieus liefdesverdriet echt niet staat te wachten op opmerkingen in de categorie ‘geen hand vol, maar een land vol’.

Wat ook belangrijk is om je te realiseren als ouder, is dat pubers meestal niet geneigd zijn om actief steun te zoeken bij hun ouders als ze liefdesverdriet hebben. Dit wil echter niet zeggen dat ze geen steun van jou nodig hebben! Probeer er op de achtergrond voor je kind te zijn. Laat je kind bijvoorbeeld weten dat je er voor hem/haar bent indien nodig, maar dring je niet op. Je wil dat je kind weet dat het altijd bij jou terecht kan, maar dat het ook goed is als het zijn gevoelens liever voor zich houdt.

Ten slotte geldt dat afleiding vaak goed kan helpen bij liefdesverdriet. Door even met iets anders bezig te zijn dan die ander en je gekwetste gevoelens, kun je je weer even wat beter gaan voelen. Als ouder kun je je kind wat afleiding proberen te bieden. Geef je kind wat extra aandacht, ga samen iets leuks doen. Maar accepteer het ook wanneer je kind dit niet wil. Iedereen gaat op zijn eigen manier om met liefdesverdriet! Maak je je zorgen over een specifieke situatie en wilt je een persoonlijk advies? Stel je vraag aan het CJG043 (via chat of mail) of neem contact op met de jeugdverpleegkundige van de GGD.