Is jouw kind gewend om bij jullie in bed te slapen? Dat kan natuurlijk gezellig en soms ook makkelijk zijn. Je kind slaapt waarschijnlijk beter door; je hoeft er niet uit als je kind ’s nachts wakker wordt, en zo zijn er nog wel wat voordelen te bedenken. Toch komt er waarschijnlijk een moment dat de tijd aangebroken is dat je je kind (weer) wil leren op de eigen slaapkamer, in het eigen bed te slapen. Dat kan best wel even lastig zijn! In dit artikel geven we je een aantal tips voor hoe je het kunt aanpakken!

Samen slapen met je kind

Er kunnen tal van redenen zijn waarom jullie eraan gewend zijn om samen te slapen. Misschien is het een bewuste keuze geweest, bijvoorbeeld vanuit de visie van natuurlijk ouderschap? Het kan ook een gewoonte zijn die erin geslopen is. Bijvoorbeeld in een periode dat je kind ziek was of vaak nachtmerries had. Of misschien stond je peuter ’s nachts vaak naast je bed en was het makkelijker om ‘m in het grote bed erbij te nemen dan de strijd aan te gaan? Wellicht ook om te voorkomen dat eventuele broertjes en zusjes wakker zouden worden… Zolang je er geen moeite mee hebt om het grote bed te delen, is er eigenlijk weinig aan de hand. Vaak ontstaat er pas ‘een probleem’ op het moment dat jij graag wil dat je kind weer in z’n eigen bed gaat slapen en je kind dit niet (meer) wil.

Tip 1: Kies het juiste moment

Hoe meer je kind eraan gewend is om bij jullie in bed te slapen, hoe groter de overgang gaat zijn om (weer) in het eigen bed te gaan slapen. Slaapt je kind al gedurende een lange periode, elke nacht bij jullie? Dan is het goed om bewust een moment te kiezen om hier verandering in aan te gaan brengen. Let erop dat je een rustige periode neemt, dus niet als de sinterklaasdrukte voor de deur staat, rond een verjaardag of na een ander life-event als de start op de basisschool, een verhuizing of de komst van een broertje of zusje.

Tip 2: Doe het samen

Als ouders stel je het kader dat je wil dat je kind (weer) in z’n eigen bed gaat slapen. Maar je kunt je kind best betrekken in de manier waarop jullie dat gaan aanpakken. Begin met je kind uit te leggen waarom je het belangrijk vindt dat het leert in z’n eigen bed te slapen. Geef erkenning voor dat dat even wennen zal zijn. En dat jullie samen eraan gaan werken om het te laten lukken. Zorg ervoor dat je kind het in elk geval niet als een ‘straf’ ervaart dat het niet meer bij jullie in bed mag. Breng het als iets fijns; ‘nu je al … jaar bent en zo’n grote jongen/meid bent, denken papa en mama dat het goed is om te gaan oefenen met in het eigen bedje slapen’.

Afhankelijk van de leeftijd van je kind, kun je vragen of hij/zij nog ideeën heeft wat het makkelijker zou kunnen maken. Misschien helpt het bijvoorbeeld als het een nieuw knuffel-vriendje mag uitzoeken, die er dan ’s nachts op moeilijke momenten voor hem/haar is? Zeker bij jonge kinderen, kunnen knuffeldieren veel betekenen! In dit artikel lees je meer over waarom knuffels zo belangrijk zijn voor kinderen.

Tip 3: Zoek de oorzaak

Het kan ook zijn dat je kind een hele tijd wel goed in z’n eigen bed geslapen heeft en dat je merkt dat het steeds vaker bij jullie in bed wil. In dat geval is het goed om op zoek te gaan naar de reden dat je kind niet in zijn eigen bed wil slapen. Speelt er iets in het leven van je kind, waardoor het jouw/jullie nabijheid meer opzoekt? Heeft het last van nachtmerries? Of is het misschien ergens bang voor? Misschien is er een hele concrete oplossing te bedenken, zoals een nachtlampje of een knuffel die je kind ’s nachts beschermt tegen de monsters onder het bed of datgeen waar jouw kind bang voor is. In dit interview met kinder- en jeugdpsycholoog Peter Muris lees je meer over angst bij kinderen.

Wanneer je met je kind gaat praten over de reden waarom het niet in z’n eigen bed wil slapen, is het belangrijk erop te letten dat je je kind geen woorden in de mond legt. Wanneer je vraagt ‘ben je misschien ergens bang voor?’, kan je kind natuurlijk heel makkelijk ‘ja’ antwoorden en dat vervolgens blijven aanhalen als reden waarom het bij jullie in bed wil slapen. Probeer dus zoveel mogelijk open vragen te stellen, zoals ‘waarom wil je niet meer in je eigen bed slapen?’.

Tip 4: Verander het bedritueel

Het kan helpend zijn om de start van een nieuwe ‘regel’, namelijk de hele nacht in het eigen bed slapen, te markeren met een vernieuwd bedritueel. Laat je kind zich verstoppen op z’n eigen slaapkamer, als jullie naar boven gaan. Spel brengt ontspanning en plezier. Misschien kunnen jullie het slaapkamertje extra gezellig maken met een mooi lampje of gezellige lichtslinger en kan het verhaaltje voorgelezen worden in een knus leeshoekje, of samen in bed? Zorg in elk geval dat er een ontspannen sfeer heerst rondom het naar bed gaan.

Als het bedritueel gezellig is, is de kans natuurlijk groot dat je kind gaat proberen om je zo lang mogelijk op de kamer te houden. Verleidelijk misschien om daarin mee te gaan, maar het advies luidt om zo duidelijk en consequent mogelijk te zijn. ‘Nog 1 knuffel en kus en dan ga ik weg en dan ga jij lekker slapen. Morgen is weer een nieuwe dag en dan mag je me alles vertellen over …’. Sluit het bedritueel elke avond op dezelfde manier af (bijvoorbeeld met die laatste kus en knuffel), waardoor je kind weet dat tijd rekken geen zin heeft.

Tip 5: Blijf niet wachten tot je kind in slaap valt

Als je kind het echt spannend vindt om alleen op z’n slaapkamer te slapen, kan het ook zijn dat het van je vraagt om erbij te blijven tot het slaapt. Ook dit wordt door experts afgeraden. Je leert dan immers een nieuwe gewoonte aan, die je later weer moet afleren. Wat wil je bereiken, is dat je kind leert alleen te slapen en ook alleen in slaap te vallen. Een tussenoplossing kan zijn dat je wel nog even boven wat gaat opruimen, zodat je kind hoort dat je nog in de buurt bent. Vaak is dat genoeg nabijheid voor je kind om toch in slaap te vallen.

Tip 6: Belonen

Als je samen met je kind gezocht hebt naar manieren om het plan om te leren op de eigen kamer te slapen te laten slagen, kan het invoeren van een beloningssysteem extra motivatie geven. Dat kan heel simpel door een weekkalender te maken samen, waarop je kind elke dag dat het in z’n eigen bed slaapt en sticker mag plakken. Is dit alle nachten gelukt? Dan heeft het in het weekend een extra beloning verdiend! Dat kan een kleinigheidje uit de speelgoedwinkel zijn, maar dat hoeft zeker niet. Misschien is er een activiteit die je kind heel leuk vindt om samen te doen? Een middagje zwemmen, samen muffins bakken, … Of misschien is het bereiden van de lievelingsmaaltijd van je kind al een beloning die werkt? Het kan van alles zijn; als het jouw kind maar motiveert om ervoor te gaan!

Tip 7: Hou het positief

Merk je dat het voor jouw kind toch echt lastig is om in z’n eigen bed te blijven slapen? Hou het dan tóch positief en ga je kind niet straffen. Dat levert alleen maar extra spanning op, wat averechts werkt voor het veilige gevoel dat je kind nodig heeft om alleen te durven slapen. Heb je de indruk dat de overgang naar alleen slapen echt te groot is voor je kind, dan kun je overwegen om met kleinere stapjes te gaan werken. Je zou je kind bijvoorbeeld eerst een aantal nachten op z’n eigen matrasje bij jullie op de kamer kunnen laten slapen. Geef complimenten als dit lukt. Een volgende stap kan zijn dat jij een aantal nachten met een matras naast het bed van je kind gaat slapen. Zo went je kind al aan het slapen op z’n eigen slaapkamer, in z’n eigen bed. Vervolgens kun je gaan oefenen dat je in de loop van de avond wel nog een aantal keren komt kijken, maar dat je op je eigen kamer slaapt. Het zal even puzzelen zijn, wat de juiste stapjes zijn, maar jullie vinden vast de weg die voor jullie werkt!

Tip 8: Hou vol!

Het afleren van een gewoonte kost tijd en doorzettingsvermogen. Verwacht dus niet dat als je begint met bovenstaande tips, dat je kind na een week zonder problemen alleen inslaapt en doorslaapt in z’n eigen bed. Er gaan sowieso nachten komen dat er weer kleine voetjes jullie slaapkamer binnen trippelen. Hoe verleidelijk het misschien ook is om je kind dat toch weer in bed te pakken; het is ontzettend belangrijk om dan consequent te zijn. Ook al levert het nachtelijke drama’s op; breng je kind toch weer terug naar de eigen kamer. Alleen daarmee wordt het echt duidelijk voor je kind wat de bedoeling is.

Wanneer je je kind terugbrengt naar de eigen slaapkamer, is het belangrijk dat je het kort houdt. Wanneer je teveel gaat praten, is dat ook weer een vorm van aandacht voor je kind, wat het aantrekkelijk kan maken om uit bed te blijven komen. Maak dus niet teveel contact en herhaal enkel de regel dat je kind moet leren in z’n eigen bed te slapen en dat je ‘m daarom dus terug naar z’n slaapkamer gaat brengen. Blijft je kind uit bed komen, kun je ‘m na een aantal keren ook zonder iets te zeggen terug naar het eigen bed brengen. Let er wel op dat je je geduld bewaart en rustig blijft. Ook al moet je 10x heen en weer en is het inmiddels 2 uur ‘s nachts. Het gaat energie kosten, maar de aanhouder wint!

Tip 9: Zoek hulp

Merk je na verloop van tijd dat de regel ‘de aanhouder wint’ bij jullie helaas niet opgaat? Wacht dan niet te lang met hulp zoeken. Gebroken nachten kosten veel energie en dat werkt ook overdag door in hoe je in je vel zit als ouder. Heb je vragen over het slapen van je kind, dan kun je gebruik maken van het maandelijkse chatspreekuur ‘Slaapproblemen bij Kinderen’. Dit vindt doorgaans plaats op de eerste maandag van de maand tussen 20.00 en 22.00 uur. Via www.cjg043.nl/chat kun je dan gratis inloggen voor een 1-op-1 chatgesprek met een van onze slaapcoaches. In dit artikel vind je de actuele data. Duurt dit te lang? Dan kun je ook gebruik maken van onze reguliere chatspreekuren op maandag- en dinsdagavond tussen 20.00 – 21.30 uur of je stelt je vraag per mail via info@cjg043.nl

Bronnen:

• Ouders van Nu;
• J/M Ouders.

We hopen dat deze tips je geholpen hebben. Wil je meer weten of heb je nog vragen? Chat met ons! We denken graag met je mee.