HOE KUN JE SCHOOLVERZUIM VOORKOMEN OF STOPPEN?

In gesprek met Patricia Wolff
In gesprek met Patricia WolffLeerplichtambtenaar Maastricht-Heuvelland

Gaat jouw kind ook wel eens niet naar school? Er kunnen zeer uiteenlopende redenen zijn waarom een kind niet naar school gaat of wilt gaan. Ziekte, niet gemotiveerd zijn, angst of een onveilig gevoel of simpelweg spijbelgedrag, kunnen oorzaak zijn. Soms is het met een herstelperiode of een goed gesprekje opgelost. Maar soms ook niet en kun je je als ouder zorgen maken. En ook zoekende zijn in hoe je dit moet aanpakken. Als zijnde leerplichtambtenaar weet Patricia Wolff heel veel af van schoolverzuim. Zij vertelt ons welke oorzaken van verzuim veel voorkomen en wat je dan als ouder kunt doen. Lees het hier!

Schoolverzuim door geen motivatie

“Een kind kan niet meer gemotiveerd zijn om naar school te gaan. Beweegredenen kunnen zijn: ‘ik ga toch niet over’; ‘ik ga naar een andere school’ of verveling door onvoldoende uitdaging. Ga in dit geval in gesprek met je kind en met school, met de mentor. Wat ziet de mentor op school en klopt dit met wat jij als ouder thuis ziet? Probeer dan samen tot oplossingen te komen.”

Te moe om naar school te gaan

“Ik zie wel vaker dat kinderen de eerste lesuren verzuimen of soms zelf hele dagen spijbelen. De oorzaak kan vermoeidheid zijn. In gesprek met het kind en de ouder vraag ik altijd wat er nog gebeurt vlak voor het slapen gaan. Dan blijkt dat sommige kinderen nog gamen of WhatsAppen tot laat in de nacht en dus te laat gaan slapen. Ouders zijn hier dan niet van op de hoogte. Als moeheid een rol gaat spelen, ga dan het gesprek met je kind aan en probeer eens te achterhalen wat precies de oorzaak is. Het kan goed zijn dat het gebruik van computer of mobiele telefoon de oorzaak is.”

Verzuim door medische of psychische problemen

“Ziek is ziek. Maar soms heeft een kind al een poos vage klachten, die niet direct te verklaren zijn. Het is dan geregeld ziek, meestal met hoofdpijn- en/of buikpijnklachten. Wat wij in de praktijk zien is dat bij sommige kinderen die deze klachten hebben er geen medische maar een psychische oorzaak is, bijvoorbeeld angst. Die bijvoorbeeld vanwege pestgedrag niet meer naar school durven te gaan. Als ouder kun je er met de mentor over praten, maar ook met de schoolarts van de GGD. Om het schoolziekteverzuim terug te dringen werken scholen samen met de jeugdgezondheidszorg – GGD.”

Schoolverzuim veroorzaakt door onrust thuis

“Als het thuis onrustig is, heeft dit zijn weerslag op het kind. Bij problemen waarover het kind piekert, zien we dat er soms een kantelpunt is. Het kind komt vaak eerst wel nog naar school, maar is er dan niet met de gedachten bij en kiest er uiteindelijk vaak voor om thuis te blijven. Of het voelt dat er thuis ruimte is om de keuze te maken niet naar school te gaan. We zien dit bijvoorbeeld bij co-ouderschap, als de regels van de ouders heel erg uit elkaar liggen.”

Onveilig voelen op school

“Kinderen kunnen zich door een situatie op school onveilig voelen. Je kind klaagt dan bijvoorbeeld over niet gehoord worden, de vervelende sfeer of over pestgedrag. Ga het gesprek hierover aan met de school. Als dit moeilijk is of blijkt, kun je ook een andere partij erbij halen zoals de vertrouwenspersoon van de school bijvoorbeeld. Ouders kunnen ook contact opnemen met leerplicht als hun kind met een probleem zit waardoor het niet meer naar school wil en vragen om mee te denken om tot een oplossing te komen.”

Overbelast of depressief zijn

“Overbelaste jongeren zien we steeds vaker. Het kan soms een optelsom zijn van een aantal dingen die niet goed gaan, zoals problemen in de thuissituatie en/of op school. Bijvoorbeeld bij een scheidingssituatie thuis, waardoor het kind het op school niet meer kan bijbenen. Maar we zien op dit vlak ook kinderen die de lat te hoog leggen voor zichzelf, heel perfectionistisch zijn en dit niet meer kunnen volhouden. Deze kinderen kunnen zo een burn-out ontwikkelen. Juiste ondersteuning voor het kind is dan van groot belang, hiervoor kun je het beste de huisarts raadplegen.”

Wanneer komt de leerplichtambtenaar in beeld?

“Bij af en toe spijbelen door bijvoorbeeld ongunstige lesuitval midden op de dag, komt een leerplichtambtenaar niet meteen in beeld. Dit verzuim wordt door school opgepakt. De leerplichtambtenaar komt in beeld als de school verzuim meldt van 16 uur afwezigheid in 4 weken. Maar eerder melden mag ook als er zorgen zijn. De bij de school aangesloten leerplichtambtenaar neemt dan contact op met de school, de ouders en de jongere. Er vindt dan een gesprek plaats. We denken dan mee en geven advies hoe het verzuim kan stoppen en bemiddelen indien nodig. Leerplicht maakt vervolgens afspraken met ouders en jongeren en ziet toe op naleving van deze afspraken. De onderwijsinspectie ziet toe op naleving van de leerplichtwet door de scholen. Als we zien dat op dit vlak iets structureel mis gaat, leggen we dit signaal voor aan het bestuur en/of de Onderwijsinspectie. Ook het verzuimprotocol van school kan ouders een goed beeld geven wat de aanpak is bij schoolverzuim en wat ouders van school kunnen verwachten.”