In deze gastbijdrage deelt Anita Badart (kinderdiëtist en lactatiekundige) haar kennis over hoe gebalanceerde voeding kan bijdragen aan een verhoogde vruchtbaarheid! 

Zullen we…?

Er komt een moment in je leven dat je samen met je partner klaar bent voor een kindje. Meestal hang je zoiets niet aan de grote klok… Als vrouw ga je eens onopvallend naar een drogisterij in een ander dorp voor een potje foliumzuur, om het thuis goed achterin het badkamerkastje te verstoppen. Stel je voor dat je moeder of iemand anders het in het vizier krijgt! Als man antwoord je op vragen van vrienden dat jullie goed aan het ‘oefenen’ zijn en drink je met elk rondje in de kroeg gezellig een pilsje mee.

Eet ik gezond?

Als jullie samen het streepje op de zwangerschapstest zien verschijnen, is dat vaak reden voor de vrouw om nu ook echt helemaal te stoppen met alcohol. Best lastig om dat te doen zonder dat anderen het door hebben… Want jullie willen het grote geheim het liefst nog een paar weekjes verborgen houden. Na 12 weken stopt het pilletje foliumzuur en komen er misschien vragen over de voeding. Zou je als toekomstige moeder gezond genoeg eten, krijgt jullie kindje niets tekort? ‘Ach’, stellen anderen je gerust, ‘het kindje pakt toch wel wat het nodig heeft’.

50 procent mama, 50 procent papa

Inmiddels is bekend dat het héél veel uitmaakt hoe moeder eet! Sterker nog, vóórdat een zwangerschap 12 weken gevorderd is, ligt de gezondheid van het kindje al voor een belangrijk deel vast. Hierbij spelen zowel de voeding van moeder áls van vader een rol!

Dit wordt duidelijk als je bedenkt dat een kindje nou eenmaal gevormd wordt uit een zaadcel en een eicel. Zowel eicellen als zaadcellen kennen een rijpingsperiode van ongeveer 10 weken, voordat ze bij de bevruchting een rol kunnen gaan spelen. In deze periode zijn zulke cellen erg gevoelig voor omgevingsfactoren. De kwaliteit van de voeding is één van die factoren, die bepaalt hoe goed de eitjes en zaadcellen uiteindelijk zullen zijn. Als aanstaande vaders en moeders een zogenaamd mediterraan voedingspatroon volgen, met veel groente, fruit, vis, noten en olijfolie, dan is de kans op een succesvolle bevruchting anderhalf keer zo groot als wanneer er veel snacks en kante en klare maaltijden worden gegeten.

Al voor het streepje verschijnt…

De invloed van een gezonde voeding gaat door tijdens de bevruchting, en ook in de weken erna als het embryo zich verder ontwikkelt en je nog helemaal niet weet dat jullie papa en mama gaan worden. Van foliumzuur is bekend dat deze voedingsstof een grote rol speelt bij het verminderen van een risico op een open ruggetje. Minder bekend is dat hier tevens andere voedingsstoffen bij betrokken zijn, zoals zink en vitamine B12. Maar ook na die eerste ‘cruciale’ weken zijn zowel foliumzuur als andere voedingsstoffen betrokken bij een goede ontwikkeling van alle organen van het kindje. Het is zelfs zo dat de gezondheid van het toekomstige kindje als hij of zij volwassen is, al bepaald wordt door de kwaliteit van het eten in mama’s buik!

Begin gezond

Als toekomstige ouders kun je de kans op een zwangerschap én de gezondheid van jullie kindje positief beïnvloeden door gezonde voeding. Helaas zijn er tegenwoordig zoveel hypes en ongefundeerde beweringen over voeding via social media, dat het begrip ‘gezonde voeding’ niet meer zo eenduidig is.

>> Lees ook: 6x ‘Waar of niet waar?’ over gezond eten – Diëtiste Ellen Didden geeft antwoord!

Belangrijk is te stoppen met een toxische stof als alcohol zodra er sprake is van een kinderwens. Dit geldt dus zowel voor moeder áls voor vader! Gebruik bij voorkeur een multivitaminepreparaat voor zwangeren, in plaats van enkel foliumzuur, en stop hier niet mee na 12 weken. Kies elke dag voor gezonde basisproducten; minimaal 300 gram groente, 2 stuks fruit, een portie vlees, vis of vleesvervanger, 1 flinke hand noten, 2 liter vocht waarvan circa 3 porties zuivelproducten, en 40 tot 50 gram smeer- en bereidingsvet. Voor olie, vloeibaar bak- en braad en broodsmeersel uit kuipjes hoeven moeders dus niet bang te zijn! Dit is géén vet dat als reservevet op de heupen blijft zitten. Het dient voornamelijk als bouwsteen voor zenuwen en hersenen, voor mama zelf en voor het kindje in de buik. Ditzelfde geldt ook voor visvetten; daarom is het belangrijk om minimaal één keer per week vette vis op het menu te zetten. Lukt dit niet, dan is extra suppletie met visolie (200 mg DHA per dag) nodig voor een goede hersenontwikkeling van het kindje. Bovengenoemde voedingsmiddelen leveren de belangrijkste voedingsstoffen. Kies als aanvulling voor vezelrijke producten zoals volkorenbrood, roggebrood, vezelrijke muesli, havermout, peulvruchten of volkorenpasta.

Vragen?

Volg je een speciaal dieet of voedingspatroon, wil je begeleiding bij een gezonde gewichtstoename tijdens zwangerschap of heb je andere voedingsvragen? Aarzel niet om deskundige hulp van een diëtist in te roepen. Een advies wordt vergoed door de zorgverzekeraar, is géén overbodige luxe maar een goede start voor jou en jullie toekomstige kindje!

Dit artikel is geschreven door Anita Badart. Zij heeft als onderzoeksdiëtist jarenlang meegewerkt aan studies naar voeding tijdens zwangerschap aan de Universiteit Maastricht. Sinds 2004 beheert ze als kinderdiëtist en lactatiekundige Voedingspraktijk Rond & Gezond, gericht op de zorg voor moeder en kind.