Wist je al dat je bij de praktijkondersteuner jeugd van je huisarts (POH) terecht kunt met je opvoedvragen en -problemen? Ook jongeren tot 18 jaar kunnen er heel gemakkelijk hun vragen voorleggen. Benieuwd naar welke vragen je dan zoal kunt stellen en hoe de POH dan te werk gaat? Judith Corduwener, POH Jeugd in Maastricht en Meerssen vertelt ons er meer over.

Uiteenlopende vragen

“Ouders kunnen heel uiteenlopende vragen stellen. Van eenvoudige tot complexere vragen over de ontwikkeling of het opvoeden van hun kinderen. Van vragen over hun jonge kind, zoals over bedplassen of het niet alleen kunnen slapen. Vragen over problemen van hun schoolgaande kind, zoals ‘mijn kind heeft faalangst’ of ‘het kan niet meekomen in de klas’. Tot vragen over hun puber met bijvoorbeeld angstproblemen, depressieve klachten of gedragsproblemen. De pubers in kwestie kloppen ook zelf bij ons aan. Soms willen ouders weten of het gedrag van hun kind normaal of niet normaal gedrag is en hoe ermee om te gaan. Steeds vaker worden er vragen gesteld over hoe het kind te beschermen tegen de gevolgen van een scheiding of de last die het van de scheidingssituatie heeft, te verminderen. Kortom heel veel diverse vragen!”

Uit de praktijk 1: Woedeaanvallen
Een jongen van 8 heeft vaak woedeaanvallen. Samen gaan we gericht kijken naar de momenten waarop hij een woedeaanval krijgt. Dit blijken momenten te zijn waarop de jongen niet goed weet waar hij aan toe is, die voor hem onduidelijk zijn. We gaan vervolgens aan de slag met een boosheidsthermometer. En ik breng zo samen met hem in kaart ‘wanneer word ik nu zo boos’. Vervolgens kijken we naar wat hij kan doen, als hij zich boos voelt worden en geef ik handvatten voor ‘hoe kan ik dit een volgende keer voor zijn, zodat ik dan niet zo boos word’.

Geestelijke gezondheidszorg

“Ons ‘POH Jeugd-team’ bestaat uit 8 ondersteuners verdeeld over de gemeenten Maastricht, Valkenburg a/d Geul, Meerssen en Eijsden-Margraten. We maken onderdeel uit van de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ). We buigen ons over psychische en psychosociale problemen bij kinderen en jongeren en ondersteunen de huisartsen op dit specifieke vlak. Zoals al blijkt uit de riedel van voorbeeldvragen, komen deze problemen veel voor bij kinderen. En ze kunnen invloed hebben op de ontwikkeling van je kind en zich divers uiten als gedragsproblemen, emotionele problemen en/of lichamelijke problemen. Belangrijk is dat je als ouder niet te lang wacht. Als je kind niet goed in zijn of haar vel zit of je maakt je als ouder ergens zorgen over, neem dan contact op met je huisarts.”

Uit de praktijk 2: Hoogsensitiviteit
Een moeder vertelt over haar dochter: ‘Ze is zo gevoelig. Ze pikt alle sferen en emoties van anderen op en raakt daardoor zelf overstuur.’ We gaan dan aan de slag met emoties. Wanneer voel je je boos of verdrietig? Hoe voel je je dan? Ik leg uit dat deze emoties er mogen zijn. Ook leg ik uit dat je je eigen emoties hebt en dat er de emoties zijn die van een ander zijn. Ze leert ‘als een ander zich boos voelt, hoef ik me niet zo te gaan voelen’. School werd na akkoord van de ouders er ook nauw bij betrokken.

Kortdurende hulp

“We bieden kortdurende ondersteuning aan. In een aantal gesprekken brengen we in kaart wat er aan de hand is en gaan we met het kind en ouders aan de slag. Het is echt een kind- én ouderbegeleiding. Ouders moeten ook de handvatten krijgen om met het gedrag van het kind om te gaan. Het helder krijgen van de hulpvraag is altijd een belangrijke eerste stap. Soms duurt een intake dan ook meer dan 1 gesprek. Zo kan ik goed bepalen of ik de juiste ondersteuning kan bieden of dat ik meer moet denken in de richting van een zorgpartner. We kunnen als POH Jeugd de benodigde zorg zelf inzetten, oftewel een beschikking afgeven voor de juiste zorgpartner. Ouders hoeven hiervoor niet nog ergens anders aan te kloppen. We blijven dan wel nog betrokken en bieden nazorg, een vinger aan de pols of de zorg goed aansluit.”

Uit de praktijk 3: Moeite met alleen gaan slapen
Vaak zijn er vragen over kinderen die het moeilijk vinden om alleen te gaan slapen en de dag af te sluiten. Mijn advies is dan probeer het dagritme zo te krijgen dat er ook echt tijd is om de dag af te sluiten. Laat je kind vertellen over de dag, wat er fijn was en minder fijn. En lees nog een boekje voor. Zo samen de dag afsluiten en tot rust kunnen komen, biedt vaak de oplossing.

Spinnenweb voor positieve gezondheid

“Vaak gebruiken we bij een eerste intake het model positieve gezondheid. Dit model helpt het kind om zelf een beter beeld te krijgen van zijn of haar mogelijkheden. We kijken dan naar 6 onderwerpen: de lichamelijke gezondheid; het welzijn op dat moment; het vertrouwen in de toekomst; het genieten van het leven; het contact met anderen en het dagelijkse leven. Ik voeg dan zelf vaak nog als zevende onderwerp de gezinssituatie toe, hoe het thuis gaat. De kinderen geven zelf een cijfer aan de diverse onderwerpen en ook de ouders doen dit. Soms leren ze elkaar zo ook meer kennen en gaan ze elkaar beter begrijpen. Ook kan naar voren komen dat de verwachtingen anders liggen en dat de miscommunicatie tussen ouders en kind een oorzaak is voor klachten. Soms kan dit bewustzijn dus al voldoende zijn en ben ik  met 2 gesprekken klaar. En soms duurt de ondersteuning meer dan 10 gesprekken. Dat is geen probleem, deze ruimte hebben we om dit maatwerk te kunnen bieden.”

Over Judith Corduwener

“Ik ben psycholoog en pedagoog. En heb de Master Mental Health, psychopathologie kind en jeugd, gestudeerd aan de Universiteit van Maastricht. Ik heb veel ervaring met kinderen en jongeren met allerlei problematiek. Wat ik heel leuk vind aan dit werk is dat het heel divers is en dat ik preventief te werk kan gaan. Samen zorgen we ervoor dat de problemen voortijdig aangepakt worden. Of dat nu bij mij is of bij een zorgaanbieder. Daarnaast vind ik het belangrijk om juist ook een grote nadruk te leggen wat er wel goed gaat en wat de kwaliteiten zijn in een gezin. Deze kun je versterken en op die manier de moeilijkere dingen verbeteren.

De Praktijkondersteuners Jeugd houden spreekuur op verschillende locaties, kijk hier voor de adressen. Ze zijn in dienst van ZIO, Zorg in Ontwikkeling. Op dit moment is deze vorm van ondersteuning nog in een pilotfase, ontwikkeld vanuit een samenwerking tussen ZIO, de betrokken gemeenten en de huisartsen aldaar. De verwachting is dat deze ondersteuning structureel gaat plaatsvinden.

‘Wil je weten wie de POH Jeugd is in jouw stadsdeel of gemeente? En hoe je haar kunt bereiken? Klik hier voor een overzicht van alle POH’ers Jeugd’.