Jaarlijks krijgen meer dan 24.000 kinderen in Nederland te maken met ouders die scheiden. Zeker wanneer er sprake is van spanning en strijd, kan een scheiding erg belastend zijn voor kinderen. Dat een scheiding niet altijd gepaard hoeft te gaan met ruzies en problemen blijkt wel uit het ervaringsverhaal van Katja. Zij en haar ex-partner kozen voor een ‘slow divorce’ en gingen als vrienden uit elkaar. Lees hier hun verhaal!

Hoe het begon

Katja ontmoette Tom in 1986 in Amsterdam. Voor Katja was het geen liefde op het eerste gezicht, maar ze voelde zich wel meteen op haar gemak bij hem. Ze was begin 20 op dat moment en had een roerige periode achter de rug. Tom was een fijne man, die haar de rust en regelmaat kon geven waar ze naar op zoek was. Katja vertelt dat ze gelukkig waren samen, een liefdevolle vriendschap van twee mensen die het goed konden vinden samen.

Kinderen

In 1994 werden Katja en Tom ouders van een gezonde tweeling. Toen de tweeling geboren werd kwamen Tom’s kwaliteiten duidelijk naar voren. Tom was een betrokken vader, die gek was op zijn kinderen. In 1997 kondigt kind nummer 3 zich aan. ‘Hij zorgde met veel liefde voor ze’, vertelt Katja, ‘en was ook zorgzaam voor mij’. Terugkijkend op de periode dat de kinderen klein waren, concludeert ze: ‘we waren een topteam samen en hadden daardoor een gezinssysteem dat heel goed functioneerde’.

De vakantie

Uiteindelijk is er in 2005 echter iets geknapt tijdens een gezinsvakantie in Frankrijk. Katja vertelt dat ze tot dan toe fantastische vakanties beleefd hadden samen en dat dit ook de momenten waren waarin ze veel verbinding voelde met Tom. Die bewuste vakantie voelde dat anders; de connectie was weg. Tijdens een tripje naar de Mont Ventoux om een kaarsje aan te steken voor een overleden familielid, barstten ze beide in huilen uit. De kinderen dachten dat hun ouders, net als zij, huilden over het verlies. Maar in werkelijkheid huilden ze ook om elkaar; omdat de verbinding er niet meer was en ze wisten dat dit het einde van hun relatie betekende.

Slow Divorce

Eenmaal thuis was Katja’s eerste impuls om bij Tom weg te gaan. Dat zou een ingrijpende beslissing geweest zijn, met name ook voor de kinderen die toen 10 en 8 jaar oud waren. Juist omdat het huishouden en het gezamenlijk zorgen voor het gezin zo goed ging, besloten Katja en Tom dat ze het gezinssysteem eigenlijk intact wilden houden. Ze huurden een verdieping naast hun woning om te ervaren hoe het zou zijn om af en toe apart van elkaar te leven, terwijl de kinderen in het ouderlijk huis konden blijven. Toen bleek dat dit concept goed werkte, hebben ze samen een groot huis gekocht, met voor beide ouders een aparte woonkamer en keuken en 5 slaapkamers. Zo leefde het gezin 4,5 jaar in het nieuwe huis.

Katja beschrijft in haar verhaal hoe ze haar kinderen altijd betrokken heeft bij elk onderdeel van het proces van hun ‘slow-divorce’. Dat vraagt een inspanning van iedereen, ook van de kinderen. Dit was niet altijd makkelijk voor ons vijven, maar heeft ervoor gezorgd dat de kinderen de situatie begrepen. Katja vertelt dat kinderen het toch wel aanvoelen, dan is het beter om er eerlijk over te zijn en ze mee te nemen in het verhaal. Het gezin besprak iedere stap die Katja en Tom overwogen met elkaar. Zo konden ze peilen hoe de kinderen erin stonden en of zij weerstand hadden tegen bepaalde keuzes die ze wilden maken. De kinderen werden immers ook beïnvloed door deze keuzes en als ze het ergens niet mee eens waren, werd er een andere oplossing gevonden.

Nieuwe partners

Zowel Katja als Tom vonden, op dezelfde dag, opnieuw de liefde. Ieder bij een nieuwe partner. Ze gunden elkaar deze liefde en waren blij voor elkaar. De kinderen werden ouder en zelfstandiger. Ze waren blij met twee verliefde ouders. Katja en Tom gingen steeds meer hun eigen weg, namen hun eigen stroom en besloten na 4,5 jaar dat het tijd was voor een volgende fase. Uiteindelijk zijn de twee apart van elkaar gaan wonen. In dezelfde straat op 150 meter van elkaar af, in de wijk waar de kinderen waren geboren. Zo bleven ze verbonden maar konden ze toch hun eigen leven leiden. Beiden met een eigen nieuwe partner. De kinderen verbleven afwisselend bij hun vader en hun moeder, ze voelden zich thuis in de wijk en er was stabiliteit.

Het nieuwe gezin

In haar nieuwe woning woonde Katja eerst 7 jaar alleen en onderhield ze een LAT-relatie met haar nieuwe partner. Inmiddels woont ze met hem en zijn kinderen samen. Dit was een heel andere situatie dan die ze gewend was. Ze merkte dat ze in iemand anders’ systeem kwam en dat de kinderen van haar nieuwe partner heel anders waren opgevoed dan haar eigen kinderen. Ook waren zijn kinderen 10 jaar jonger dan die van haar.  Dat was behoorlijk wennen voor Katja. Ook hier is uiteindelijk rust in gekomen. Katja heeft veel geleerd van haar ‘lief-kinderen’ (de kinderen van haar lief) en leert nog iedere dag van haar eigen kinderen.

Tips voor anderen

Aan het eind van het gesprek vroegen we Katja om haar tips voor anderen, die zich mogelijk in dezelfde situatie bevinden als zij en Tom in 2005. Katja vertelt dat de gelijktijdigheid van het proces enorm heeft geholpen. Zij en Tom realiseerden zich op hetzelfde moment dat de relatie niet meer werkte. Dit is anders dan wanneer de relatie eenzijdig wordt beëindigd.

• Katja raad het anderen aan om, wanneer je uit elkaar gaat, dit in fases te doen. Geloof daarbij dat de ander ook de beste intenties heeft. Ga terug naar waar je vandaan kwam, kijk terug op wat er toen was. Dat de omstandigheden nu anders zijn, betekent niet dat de liefde er nooit is geweest.
• Katja vertelt dat een kind maar één wens heeft en dat is dat zijn of haar ouders met elkaar om kunnen gaan, op een fatsoenlijke manier. Ouders hoeven geen beste vrienden te zijn, maar zijn wel levenslangs met elkaar verbonden. Draag dus zorg voor een manier van omgaan met elkaar die voor kinderen acceptabel is. Ook al heb je gedoe; ga daarmee aan de slag samen of zelf, eventueel met ondersteuning van een therapeut. Maar zorg dat je de intentie van de ander niet vergeet. De ander functioneert ook naar zijn of haar beste kunnen.
• Durf ook naar jezelf te kijken en jouw rol in het geheel. Dat vergt inspanning, maar uiteindelijk is het in het belang van je kind(eren). Vraag je soms af wat er in jou geraakt is waardoor je bepaalde situaties lastig vindt of waardoor je het gedrag van je ex-partner lastig vindt. En neem vervolgens verantwoordelijkheid voor je eigen sores, ga hiermee aan de slag. Ga na waar het vandaan komt dat je getriggerd wordt. Het is makkelijk om de deur dicht te gooien en niet naar jezelf te kijken, maar dan is de kans groot dat je weer eenzelfde soort partner kiest en tegen dezelfde problemen aan loopt. Schroom niet om hulp te zoeken, als je dit lastig vindt.
• Respect voor elkaar is belangrijk, vertelt Katja. Probeer de ander niet te veranderen maar accepteer hem of haar zoals diegene is. Mensen gaan niet veranderen, dit is hoe diegene is. Ben blij met wat je gekregen hebt, ook al is dat soms moeilijk. Het is de vader of moeder van je kind(eren). Ga daar zorgvuldig mee om. Je kan het gedrag van de ander wel afkeuren, maar probeer elkaar respectvol te blijven benaderen.
• Tot slot raadt Katja het anderen aan om, net als zij, hun kinderen te betrekken bij iedere stap van de scheiding. Dit kan natuurlijk in kleine stappen, afgestemd op hoe je kinderen reageren. Maar onthoud dat kinderen, hoe klein ze ook zijn, meekrijgen wat er gebeurt en dat het zinloos is om ‘goed weer’ te spelen. Durf elkaar aan te kijken als gezin. Tot op de dag van vandaag profiteert het hele gezin van de inspanningen die destijds zijn gemaakt. Dat is een kostbaar goed!