Toen ik zwanger was, kreeg ik vaak de vraag of ik borstvoeding zou gaan geven. Herkenbaar? Veel vrouwen willen dit wel ‘proberen’. Eén borstvoedingsavontuur van 6 maanden verder, begrijp ik heel goed waarom vrouwen dit zo zeggen. Het is namelijk in de meeste gevallen niet zo dat je de baby aan de borst legt en dat het dan allemaal vanzelf gaat. Mijn borstvoedingsavontuur was in het begin een grote zoektocht naar hoe het moest. Er kwam veel frustratie en onzekerheid bij kijken. Om aanstaande moeders zoals jij voor te bereiden op het geven van borstvoeding, deel ik graag mijn ervaring en tips!

Een borstvoedings-informatieavond is best nuttig

Om me goed voor te bereiden op het geven van borstvoeding, bezocht ik een informatieavond hierover. GGD Zuid Limburg en Geboortezorg Limburg organiseren regelmatig informatieavonden in Maastricht. Hier krijg je al veel nuttige informatie van de lactatiekundige, dé professional die hier alles van af weet. Ik was blij dat ik deze infoavond samen met mijn man had bijgewoond. Je bent dan tenminste een beetje voorbereid op het hele avontuur. Je krijgt hier al de eerste tips en je krijgt de gelegenheid om veel vragen te stellen. De meeste vragen en struggles ontstaan helaas pas wanneer je er echt aan begint.

Wat Madonna en rugby met borstvoeding te maken hebben?

Je legt je baby dus aan de borst, maar wist je dat er meer dan 10 verschillende standjes zijn om dit te doen?! Al deze verschillende houdingen hebben een aparte naam, zoals de Madonnahouding en de rugbyhouding. Het vinden van de fijnste houding voor jou en je baby kan al een ware zoektocht zijn. Zelf vond ik de zijligging erg prettig én de Madonnahouding (dit is de klassieke methode). Het is een kwestie van uitproberen!

Aanhappen alsof je een hamburger gaat eten

Typische borstvoedingstermen: aanhappen en aanleggen. Zodra jij je baby in de juiste houding hebt gemanoeuvreerd, is het de taak van je baby om aan te happen. Dit moet met de ‘grote hap’ gebeuren: alsof hij een grote hamburger gaat eten. Je hele tepel en bijna het hele tepelhof moeten verdwijnen in dat kleine mondje. Vervolgens moeten de lippen van de baby naar buiten gekruld zijn, zoals een vis. Check, check en check? Dan is het goed en kun je je baby laten drinken. Gaat één van deze drie stappen mis? Dan kan het voeden pijn doen, of kun je last krijgen van kapotte tepels. Auw!

Zuigkracht standje 10/10

Ongelofelijk! Wat heeft een baby een zuigkracht. Deze zuigkracht heb je gegarandeerd nog nooit bij je tepels ervaren. Belangrijk is om zuinig te zijn op je tepels en ze goed te verzorgen. Na de voeding, even smeren met tepel crème. Je hoeft je tepels daarna niet schoon te maken, je mag je baby gewoon opnieuw aanleggen.

Auw! De toeschietreflex

Nog zo’n leuke term! De toeschietreflex zorgt ervoor dat de melk gaat stromen richting je tepel. Deze reflex kan vervelend aanvoelen, alsof je een lange steek krijgt in je borsten. Verder kunnen er nog wat probleempjes zijn met je toeschietreflex. Tijdens de eerste weken kan het zijn dat je een te sterke toeschietreflex hebt. De melk spuit dan letterlijk uit je borst. Je baby ervaart het alsof je een bidon leeg knijpt in zijn keel. Dat drinkt niet fijn. Hij verslikt zich, drinkt onrustig, laat los en moet huilen.

Tip! De tip die ik kreeg van de lactatiekundige was om vervolgens mijn borst even handmatig te kolven. Dus zodra je baby loslaat omdat hij zich verslikt, knijp je even de eerste melk uit je borst. Daarna kan je kindje rustiger drinken.

Daarnaast kun je ook een trage toeschietreflex hebben. Hierdoor duurt het voor je kindje te lang voordat de melk komt. Je baby kan hier onrustig van worden en gefrustreerd. En jij ook! Deze frustratie zal alleen maar averechts werken. Voeden wanneer je ontspannen bent, werkt het beste. Breastfeed and chill!

Je meloenen koelen met spitskool

Op dag 4 ongeveer krijg je iets dat stuwing heet: je borsten lopen vol met melk en staan op springen. Doordat je melkproductie nu goed op gang komt, produceer je meer melk dan je kleintje wegdrinkt. Het gevolg: je borsten komen je tot in je nek en je hebt veel harde plekken. Stuwing kan best pijnlijk zijn. Je hebt verschillende manieren om het leed te verzachten:

1. Je borsten masseren onder een warme douche: laat de melk er maar lekker uitstromen…
2. Koel je borsten met de bladeren van spitskool of witte kool (been there, done that, het helpt).
3. Kolf handmatig of met het kolfapparaat de ergste druk eraf.

Left right left (the military step)

Je hebt twee borsten, geef je ze dan allebei tijdens een voedmoment? Na de bevalling wist ik niet wat voor of achter was, laat staan wat links en rechts was. Om ervoor te zorgen dat je melkproductie in beide borsten goed opgang komt en blijft, moet je beide borsten evenveel geven. Of je allebei de borsten geeft, of maar één per voeding, is afhankelijk van de behoefte van je kindje. Je begint altijd met één borst, bijvoorbeeld links. Heeft je kleintje de borst goed leeggedronken, maar laat hij niet los? Leg hem dan ook nog eventjes aan je rechterborst. Je baby zal loslaten wanneer hij vol zit. De volgende voeding begin je met de borst die je niet of maar eventjes gegeven hebt. Rechts dus in mijn voorbeeld.

Je melkproductie is je dagelijkse en nachtelijke zorg

Hoe je het ook wendt of keert, borstvoeding geven valt of staat met een goede melkproductie. Naast de zorgen voor je baby, is dit vanaf nu je dagelijkse bezigheid: je melkproductie in stand houden. Een keer een voeding overslaan? Ho maar, beter van niet! Een keer een nachtje doorslapen, terwijl je partner de fles geeft? Nee, hoor vergeet het maar.

Wanneer je een voeding overslaat, geef je je lichaam het signaal dat er minder melk nodig is. Hierdoor verlaag je dus je productie. Dus elke voeding die je kindje normaal aan je borst drinkt, moet ook daadwerkelijk genuttigd worden. Dan komt de borstkolf om de hoek kijken. Door een voeding extra te kolven, kun je je productie indien gewenst verhogen.

Het duurt maanden voordat jouw melkproductie goed is afgestemd op je baby

Het duurt enkele weken tot maanden voordat je melkproductie goed is afgestemd op de behoefte van je baby. In het begin heb je te veel, dan weer iets te weinig en dan weer te veel. Ik heb me laten vertellen door de lactatiekundige, dat elke vrouw voldoende melk heeft voor haar baby! Wees daar dus niet bang voor. Het komt vaker voor dat je meer melk produceert dan je baby drinkt, waardoor jij met volle borsten blijft zitten. Geen pretje! Bij mij heeft het zeker zo’n 2 tot 3 maanden geduurd voordat alles fijn vanzelf liep!

Maandverband in je BH

Zodra jij je baby hoort huilen, voel je dat je borsten alert worden. Ze staan te popelen om melk te geven! Zodra je de baby hebt aangelegd en de toeschietreflex achter de rug is, voel je opeens een natte plek in je BH. Huh! De melk stroomt gewoon uit je andere borst, daar waar je kindje niet drinkt. Je BH’s zul je dus standaard voorzien van zoogkompressen, ofwel het maandverbandje voor in je BH.

Wil je nu alweer drinken?

Wanneer je borstvoeding geeft, dan voed je vaak op verzoek. Dus wanneer je baby het op krijsen zet, kom jij met je borst aanzetten. Soms is dat om de 2 tot 3 uur en soms lijkt het pas een uur geleden sinds je hem voor het laatst hebt aangelegd. Tijdens de eerste vier weken voed je zo’n 8 tot 12 keer per 24u. Jouw baby bepaalt het ritme!

Oh en nog iets! De tijd tussen de voedingen gaan in op het moment van aanleggen. Als je dus om 12.00 uur begint met voeden en je baby 30 minuten drinkt, dan zal je om 14.00 uur weer aan het voeden zijn wanneer je baby er 2 uur tussen laat.

Heeft ‘ie nu (nooit) genoeg?

Een nadeel van het geven van borstvoeding is dat je niet weet hoeveel je baby binnenkrijgt. Dit zorgde bij mij voor de nodige onzekerheid. In het begin wordt het gewicht van je baby goed in de gaten gehouden. Komt hij voldoende gewicht aan, dan krijgt hij ook zeker voldoende voeding binnen! Is je baby tevreden en groeit hij goed, dan krijgt hij dus genoeg is de regel.

Toch zijn er momenten waarbij veel baby’s alleen maar aan je borst willen hangen. Ze krijgen er gewoon geen genoeg van. Dit fenomeen heet clusteren en veel baby’s doen dat in de avonduren. De enige troost is dan jouw borst en dat enkele uurtjes achter elkaar. Sommige baby’s doen dit om extra veel te drinken en zo de nacht door te kunnen slapen en andere doen het om hun moederhonger te stillen. Volkomen normaal gedrag en het gaat vanzelf weer over!

Voordelen van borstvoeding geven

Nu lijkt mijn ervaring over borstvoeding geven misschien een beetje negatief, maar zo heb ik het avontuur zeker niet afgesloten. Het is het mooiste wat er is, zeggen veel moeders, en ja, ik mis het nu zelfs een beetje! Hierbij mijn ervaren voordelen:

• Het is de allerbeste voeding voor je kindje
• Je hebt het altijd bij je en het is altijd op de juiste temperatuur
• Nooit ’s nachts naar beneden om een flesje te maken
• Tijdens het voeden kun je heerlijk naar je baby staren
• Je kunt je baby altijd troosten met de borst, jouw wondermiddel
• Direct huid op huidcontact met je baby, goed voor de hechting
• Het voeden aan zich neemt minder tijd in beslag, soms na 5 minuutjes klaar
• Het is gratis (op de voedingsbh’s en kolf na natuurlijk)
• De 15 extra zwangerschapskilo’s waren er binnen 4 weken wel af

Nadelen van borstvoeding geven

Die zijn er in mijn ogen ook!

• Je kunt het niet even overdragen aan iemand anders. Je staat er alleen voor
• Als je het wilt uitbesteden, moet jij toch melk kolven
• Je weet niet hoeveel je kindje binnenkrijgt
• Het kost veel tijd, energie en geduld voordat het hele proces lekker verloopt
• Je tiet eruit halen in een vol restaurant is niet altijd prettig
• Overstappen naar de fles gaat niet altijd gemakkelijk

Schakel tijdig de lactatiekundige in

De lactatiekundige kwam bij mij al na een week over de vloer. Mijn melkproductie was prima, maar mijn baby was tijdens het voeden heel vaak onrustig. De lactatiekundige kan je hele fijne tips geven, die het borstvoedingsavontuur net iets makkelijker maken. Schakel haar zeker in als borstvoeding geven voelt als een ware struggle!

Borstvoeding is ‘het beste voor je kindje’… toch?

Dat zal je vaak lezen en het is natuurlijk ook zo. Jouw melk is speciaal afgestemd op de behoeften van jouw baby. Heel bijzonder! Maar onthoud dat elke moeder, en jij straks ook, het beste wilt voor haar kindje en dat dit niet valt of staat met het geven van borstvoeding. Het borstvoeden moet je de tijd geven en zeker enige tijd proberen, maar als het jou té veel kost (frustratie, energie, tranen, etc.) voel je dan geen één seconde schuldig of een slechtere moeder wanneer je overstapt naar de fles. Je baby kan zich hier later niets meer van herinneren én is meer gebaat bij een vrolijke relaxte moeder, dan een gefrustreerde borstvoedende moeder!

Liefs,

Evy