Natuurlijk Ouderschap is de Nederlandse vertaling van de methodiek die internationaal bekend is als ‘Attachment Parenting’. De grondlegger van deze methode is de Amerikaanse kinderarts William Sears. Bij Natuurlijk Ouderschap staat de ontwikkeling van een goede hechtingsrelatie tussen ouder en kind centraal.

Uitgangspunten van Natuurlijk Ouderschap

Sears gaat ervan uit dat ouders de enige echte deskundigen zijn als het gaat om hun eigen kind. Om deze deskundigheid te verwerven, is het belangrijk dat ouders en hun kind elkaar zo goed mogelijk leren kennen. De ouders dienen de behoeften van hun kind te leren kennen en het kind moet erop kunnen vertrouwen dat zijn ouders zullen helpen om deze behoeften te vervullen. Hierdoor ontstaat hechting. En hoe beter de hechting, hoe beter de ouders en het kind elkaars signalen begrijpen en hoe meer het hele gezin kan floreren.

>> Lees ook: Het belang van een goede band met je kind – Interview met Pauline Kuijpers, expert op het gebied van hechting

Een simpel voorbeeld; wanneer het kind honger heeft en de ouder reageert hierop door deze behoefte te vervullen, dan bouwt het kind vertrouwen op naar de ouder en naar zichzelf. Omdat het onmogelijk is om direct vanaf het eerste moment alle behoeften van je kindje te kunnen lezen, moet je je kindje dus echt leren kennen. Hiervoor is het belangrijk om veel bij elkaar te zijn. Dit helpt je om de signalen van je kindje beter te begrijpen en al doende leer je ook wat je kindje de fijnste manier vindt om daarop in te spelen. Natuurlijk Ouderschap stelt dat je je kindje, door zijn behoeften te respecteren en ondersteunen, ook na de kindertijd helpt om zelf in contact te blijven met zijn behoeften.

Natuurlijk Ouderschap in de praktijk

De methodiek Natuurlijk Ouderschap biedt een aantal praktische handvaten om bovenstaande uitgangspunten te vertalen naar de dagelijkse praktijk. Deze handvaten zouden de ouders helpen om hun kindje te leren kennen en tegelijkertijd ook in de directe behoeften van een baby te voorzien. Op deze manier zouden deze handvaten bijdragen aan de ontwikkeling van een hechte band tussen ouders en kinderen.

Contact na de geboorte

Zowel voor de ouders als het kind is het ‘t fijnst wanneer het kindje na de geboorte niet of zo min mogelijk gescheiden wordt van de ouders. Bij voorkeur is er daarbij ook sprake van direct huid-op-huid contact met de moeder of, als dat niet kan, met de vader. Pasgeboren baby’tjes zijn erg alert; alle zintuigen staan open om de ouders waar te nemen. Profiteer hiervan en koester dit eerste, bijzondere en unieke contactmoment. Als je dit belangrijk vindt, kun je in je bevallingsplan aangeven dat je graag zou willen dat de medische controles zoveel mogelijk op de buik van de moeder worden uitgevoerd. Uiteraard zijn er ook situaties waarbij scheiding noodzakelijk is. Probeer deze dan zo snel mogelijk te herstellen.

Reageer op signalen

Baby’s kunnen nog niet praten, maar hebben wel hun manieren om te communiceren met de buitenwereld. Je kindje geeft vaak al voor het gaat huilen signalen af dat het honger heeft, moe is of van streek. Natuurlijk is huilen ook een belangrijke vorm van communicatie voor baby’s. Probeer als ouder tijdig op deze signalen in te springen en laat je kindje niet alleen als het huilt. Koester het, ook als je als ouder het verdriet niet kan wegnemen.

>> Lees ook: Herken jij de lichaamstaal van je baby?

Borstvoeding

Natuurlijk Ouderschap adviseert zo lang mogelijk borstvoeding te geven. Borstvoeding is immers een goede manier om hechting te bevorderen. Bij borstvoeding geef je meer dan alleen voeding! Het is huid-op-huidcontact, een uitwisseling van stoffen en hormonen (waardoor moeder en kind meer op elkaar afgestemd raken) en je voorziet in de emotionele behoeftes van je kindje. Ook het voeden op verzoek speelt een belangrijke rol binnen het Natuurlijk Ouderschap. Daarmee onderken je immers de behoeften van je kind en de signalen die het daarvoor laat zien. Wanneer je voeding via de fles geeft, probeer dan ook op verzoek te voeden. Het is fijn om hier een knus moment met huid-op-huidcontact van te maken. Geef de fles zoveel mogelijk zelf!

>> Lees ook: Feiten en fabels over borstvoeding – Gastbijdrage van lactatiekundige Donate Gielissen 

Nabijheid door dragen

Een kind heeft een grote behoefte om bij de ouder te zijn en lichamelijk contact te maken. Dit maakt dat het voor een kind prettig is om gedragen te worden. Ook voor de ouder is het dragen van je kind een manier om je kind nabijheid te bieden en daardoor je kind snel beter te leren kennen. Door gebruik te maken van een draagdoek of andere drager, wordt het gewicht beter verdeeld en heb je als ouder toch je handen vrij!

Nabijheid in de nacht

Natuurlijk Ouderschap stelt dat nabijheid ook tijdens het slapen gewenst is, omdat ouders en kind zelfs gedurende het slapen instinctief met elkaar communiceren, zolang je maar dicht in elkaars buurt bent. Dit kun je doen door samen in een bed te slapen, door gebruik te maken van een co-sleeper of het bedje van het kindje naast het ouderlijk bed te plaatsen.

Empathie

Wanneer je als ouder het gedrag van je kind moet corrigeren, probeer dit dan op een positieve manier te doen, zonder agressie. Hierdoor ontwikkelt het kind empathie, aldus de theorie van het Natuurlijk Ouderschap. Gedrag van kinderen, ook hetgeen wij als ‘negatief gedrag’ beschouwen, is doorgaans heel passend bij de leeftijd en daardoor begrijpelijk. Probeer vanuit dit begrip sturing te geven en grenzen te stellen aan je kind. Jouw empathische benadering draag je over op je kinderen.

Vermijd scheiding

Vanuit het Natuurlijk Ouderschap is het wenselijk om langdurige of veelvoorkomende scheiding tussen ouder en kind te voorkomen, omdat baby’s en jonge kinderen een sterke behoefte hebben aan de aanwezigheid van een ouder. Wanneer dit niet realiseerbaar is, wordt geadviseerd te kiezen voor een vervanger die een band heeft met het kind.

Bewaar het evenwicht in het gezinsleven

Zorg voor een stabiele omgeving voor de kinderen. Daarbij gaat het om persoonlijk evenwicht van beide ouders (ouders reageren doorgaans immers met constructievere emoties wanneer ze in balans zijn) en evenwicht in het gezin. Een ontspannen sfeer binnen het gezin is belangrijk voor alle gezinsleden om te kunnen floreren.

Natuurlijk Ouderschap stelt dat, als de ouder tegemoet komt aan de basisbehoeften van hun kind, het kind zich goed zal voelen. Ouders kunnen dan gaan en staan waar ze willen en hun kind gewoon meenemen. Want, zo stelt de theorie van Natuurlijk Ouderschap, als ouders ingaan op wat het kind aangeeft, kunnen ze de regels loslaten en de klok vergeten. Zo kunnen ze meer genieten van het kind. En dat geeft een positieve, warme sfeer in het gezin.

Natuurlijk Ouderschap vanaf de peuterleeftijd

De handvaten die de methodiek van Natuurlijk Ouderschap geeft, zijn sterk gericht op baby’s. Wat betekent opvoeden volgens deze methodiek, als je kindje wat groter geworden is? Daarbij geldt dat ‘luisteren’ naar kinderen vanaf drie jaar niet direct te maken heeft met luisteren naar wat ze verbaal uiten. Dit vanuit de gedachte dat hetgeen ze zeggen lang niet altijd strookt met hetgeen ze daadwerkelijk nodig hebben. Bovendien krijgen kinderen, hoe ouder ze worden, steeds meer behoeften, die ook nog eens tot een innerlijk conflict kunnen leiden. Het is aan de ouder om te filteren welke behoefte op dat moment prioriteit heeft. Vaak is dat de behoefte die ze non-verbaal uiten en niet de behoefte die ze verbaal uiten! Natuurlijk Ouderschap is dus niet je kind altijd maar z’n zin geven!

Stel je kind vraagt om negatieve aandacht. Dan betekent écht luisteren, dat je onderzoekt of je kind werkelijk vervelend is, of het exclusieve aandacht van jou heeft gemist en het dus tijd is om gezellig samen te spelen of dat het eigenlijk moe is. De interpretatie die je geeft, bepaalt natuurlijk ook hoe je op dit negatieve gedrag van je kindje zal reageren. Geef je toe aan de negatieve manier van aandacht vragen, straf je het kind vanwege zijn gedrag of buig je de situatie om door niet in te gaan op het negatieve gedrag, maar wel in te gaan op de daadwerkelijk behoefte die daarachter schuilgaat?

Kritiek op Natuurlijk Ouderschap

Natuurlijk is er ook kritiek op de methodiek van Natuurlijk Ouderschap. Zo zijn er mensen die vinden dat ouders teveel belast worden, doordat men continu aandacht moet geven aan het kind. Feministen dragen bijvoorbeeld aan dat het voor ‘natuurlijke moeders’ bijna onmogelijk is om moederschap en werken te combineren. Daarnaast wordt weleens aangehaald dat er geen wetenschappelijk bewijs is dat een kind zich beter ontwikkelt als al zijn behoeften steeds worden vervuld. Een laatste punt van kritiek is het samen slapen: in Nederland wordt samen slapen sterk afgeraden vanwege onder andere het verhoogde risico op wiegendood. Het gebruik van een co-slaper wordt overigens wel aangemoedigd door kinderartsen.

Benieuwd naar andere visies op opvoeden en/of opvoedmethodieken? Lees ook ons artikel: 5 opvoedmethoden onder de loep!

Bronnen:

• Natuurlijk Ouderschap;
• Kiind.

We hopen dat dit artikel je geholpen heeft. Wil je meer weten of heb je nog vragen? Chat met ons! We denken graag met je mee.