WORKSHOP OF OPLEIDING SYSTEMISCHE PEDAGOGIEK

In gesprek met Daan Wierenga
In gesprek met Daan WierengaCoach van buro Coach&Co

Daan Wierenga van IJzendoorn NOBCO coach van Coach&Co geeft alweer jaren de opleiding Systemische Pedagogiek: ‘Een systemische blik op het kind’ in Maastricht. Systemische Pedagogiek is een van de nieuwere vakgebieden binnen de jeugdhulpverlening. Wat is dit precies? Daan vertelt ons er meer over.

Wat is Systemische Pedagogiek?

“Lastig gedrag (ook opvallend gedrag genoemd) van een kind kan meerdere oorzaken hebben. Een verandering of onverwerkte gebeurtenis in de directe leefomgeving lijkt steeds vaker een belangrijke reden waarom kinderen doen wat ze doen. Een kind is heel gevoelig en pikt gemakkelijk de lichtste signalen uit de omgeving op en geeft daar via opvallend gedrag als vanzelfsprekend uiting aan. Kinderen met lastig gedrag kunnen vanuit systemisch oogpunt ook gezien worden als kinderen die hard werken voor hun leefomgeving en met hun gedrag een boodschap willen afgeven.”

Alarmbellen

“Kinderen kun je dan ook bezien als alarmbellen van hun directe leer- en leefsysteem. Zij kunnen met hun voelsprieten en opvallend gedrag juist dat duiden wat binnen het gezin “in de lucht hangt”. Onverwerkte feiten blijken vaak verhuld aanwezig te zijn en kunnen belangrijke aandachtspunten zijn. Denk aan onverwerkte feiten van ouders over een overlijden, een vechtscheiding, vroeg overleden kinderen, partners. Ook zaken als faillissement, ziekte, migratie, oorlog of andere ernstige feiten kunnen onverwerkt en verhuld aanwezig zijn.

Lastig gedrag van kinderen kan daarom gezien worden als een waardevolle boodschap over het welzijn van zijn/haar leefsysteem. De focus van systemische pedagogiek ligt op de waardevolle boodschap achter het opvallend gedrag van het kind. Het formuleert nieuwe inzichten binnen de familiaire context en praktische acties voor ieder lid van het gezin/school voor een optimale leer- en leefomgeving voor het kind.”

Doel van de opleiding Systemische Pedagogiek

“Het doel van de opleiding Systemische Pedagogiek is om inzicht te krijgen vanuit de systemische methodiek op het gedrag en het systeem van het kind. Naast inzicht in de waardevolle boodschap achter opvallend gedrag van kinderen formuleer je samen met ouders en kinderen praktische interventies om de natuurlijke balans terug te brengen voor het kind en het gezin. Tijdens de opleiding Systemische Pedagogiek ga je vanuit een systemisch aanpak praktisch aan de slag om de gezinsvitaliteit te versterken. Hiermee wordt de focus van verandering en behandeling verlegd van kind naar het hele gezin.”

Werkwijze

“Systemisch werk verloopt aan de hand van onder andere systemische vragen en/of systemische opstellingen. Opstellingen doen is niet perse nodig. Systemische vragen hebben als doel onderliggende dynamieken en verstrikkingen bij thema’s binnen gezin en school aan het licht te brengen. Ook wel gezegd: de ijsberg onder het waterniveau bekijken.

Thema’s die aan de orde kunnen komen gaan over veiligheid, agressie, onrust, opvallend gedrag, gezag, beleidskeuzes, opvoeding, verzuim, etc.

Deze opleiding werkt voornamelijk met systemische vragen en als het nog wenselijk/nodig is, kun je verdiepen met kleinschalige opstellingen; met houten poppetjes op tafel of met placemats. De opstelling bekijkt praktische interventies die nodig zijn om de natuurlijke setting en dus natuurlijke ontwikkeling van school en gezin te herstellen.”

Voor wie?

“De training is bedoeld voor opvoedingsondersteuners, interne begeleiders, coaches, jeugdhulpverleners en andere professionals in het onderwijs en pedagogisch werk die hun professionele kennis en vaardigheden willen uitbreiden met een systemische blik op het kind.”

Inhoud van de training

“De training bestaat uit twaalf bijeenkomsten van 2 uur en focust op zeven praktische onderdelen. Je leert:

  1. met systemische gesprekstechnieken een intakegesprek met ouders structuren naar vraag/behoefte, doel monitoring en evaluatie.
  2. de systemische vragen stellen voor een situatieanalyse.
  3. een genogram maken om eventuele patronen te ontdekken.
  4. een systemische opstelling op tafel of met placemats uitvoeren met praktische interventies voor ouders en evt. kinderen (en evt. leerkrachten/schoolbegeleiders).
  5. praktische interventies binnen gezin/klas formuleren.
  6. praktische handvaten in te zetten voor monitoring van ouders en leerkrachten.
  7. feedback te geven op voortgang, blokkades en behaalde resultaten.”

Literatuur

“Tijdens deze training wordt de volgende literatuur behandeld:

  • Marianne  Franke “Jij hoort ook bij ons” ISBN 9789080687493
  • Ingrid Dykstra “Kind en Familielot” Het gedrag van kinderen begrijpen vanuit systemisch perspectief ISBN 9789077290064
  • Ingrid Dykstra “Opstellingen met kinderen” ISBN 9789020260625
  • Indra Torsten Preiss: Gezonde Verhoudingen: Familieopstellingen voor gezin, relatie en organisatie ISBN : 9789400504516
  • Bert Hellinger: “De kunst van het Helpen” ISBN 9789077290057″

Eindopdracht

“Aan het eind van de training organiseert de trainee in samenwerking met de trainer een 1 daagse praktische workshop Systemische Pedagogiek voor directe collega’s  en belangstellenden.”

Meer informatie?

“Data in overleg en op locatie is altijd mogelijk. Het volgen van een 1-daagse workshop is ook mogelijk. Voor meer info en inschrijving zie www.coachenco.org of mail naar info@coachenco.org.”